اثر اجرای طرح صیانت در مقدار و نوع سوخت مصرفی روستاییان در جنگل‌های ارسباران

چوب و هیزم به‌عنوان یکی از مهم ترین منابع تامین انرژی برای بیشتر خانوارهای روستایی در کشورهای در حال توسعه بوده و بالغ بر دو میلیارد نفر از خانوارهای روستایی در کشورهای در حال توسعه برای آشپزی و گرما از هیزم و زغال استفاده می کنند. می توان از منابع غنی فسیلی، نیازهای مردم محلی را برای استفاده از سوخت تامین کرده و منابع جنگلی را حفاظت کرد. از این رو، هدف اصلی این پژوهش، بررسی موثر بودن اجرای طرح صیانت در حفاظت از جنگل‌های منطقه ارسباران و تغییر الگوی مصرف سوخت است. این تحقیق در هفت روستای منطقه ارسباران با استفاده از تکمیل پرسشنامه و مشاهدات محلی انجام شد. نتایج نشان داد که از 60 خانوار بررسی شده در این تحقیق، تنها سه خانوار از سوخت هیزمی استفاده نمی کنند. میانگین مصرف هیزم 60 خانوار، 2522 کیلوگرم در فصول بهار و تابستان و در فصول پاییز و زمستان، 6968 کیلوگرم بود. میانگین ارزش هیزم مصرفی سالانه خانوار برابر با 620765 ریال بوده و سرانه مصرف سالانه هیزم برابر با 167477 ریال است. همچنین نتایج نشان داد که هیزم در اقتصاد تمامی خانوارها به دلیل بالا بودن هزینه های کارگری، تاثیر منفی دارد. در سامان عرفی روستاهای موردبررسی، با توجه به تیپ جنگل، روستاییان به برداشت گونه های بلوط و ممرز و استفاده از آن‌ها به‌عنوان چوب سوخت و هیزم اقدام می کنند. با توجه به نتایج تحقیق می توان بیان کرد که اجرای طرح صیانت در تغییر الگوی سوخت مصرفی و حفاظت از جنگل‌ها اثر مثبت معنی‌داری داشته است.