بررسی الگوی بیان ژن ‏dbat‏ و تولید تاکسول در برگ سرخدار (‏taxus baccata‏) تحت تاثیر متیل‌جاسمونات

سرخدار یکی از با ارزش‌ترین منابع گیاهی است که فواید و کاربردهای متنوعی دارد. برگ این گیاه منبع خوبی برای استخراج ماده ضد‌سرطان تاکسول است. امروزه رویکردهای درمانی برای استفاده از داروهای گیاهی توسعه یافته است، بنابراین بررسی‌ مسیر بیوسنتزی گیاهان دارویی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این پژوهش، نمونه های گیاهی تحت تیمار با متیل‌جاسمونات با غلظت‌های متفاوت صفر، 100، 250 و 500 میکرومولار قرار گرفتند و در دو زمان متفاوت 48 ساعت و 72 ساعت در فیتوترون نگه‌داری شدند. پس از اعمال تیمار، بیان ژن dbat با روش real time pcr اندازه‌گیری شد. همچنین مقدار تاکسول تولیدی با کروماتوگرافی مایع با کارآیی بالا (hplc) بررسی شد و اطلاعات به‌دست آمده تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان‌ داد که بیشترین مقدار بیان ژن با 1.68 برابر گیاه شاهد مربوط به تیمار 250 میکرومولار متیل‌جاسمونات در 72 ساعت بود و همچنین کمترین بیان ژن نیز با کمتر از 5 درصد گیاه شاهد مربوط به تیمار 100 میکرومولار متیل‌جاسمونات، در 48 ساعت محاسبه شد. در این بررسی بیشترین مقدار تاکسول تولیدی در گیاه تحت تیمار با غلظت 500 میکرومولار متیل‌جاسمونات و زمان 48 ساعت به مقدار 0.3276 میلی گرم بر گرم وزن خشک مشاهده شد. آزمون همبستگی پیرسون بیانگر این بود که هیچ رابطه‌ معنی داری بین مقدار بیان ژن و تاکسول تولیدی وجود ندارد. امکان دارد علت این امر اختلاف بین زمان بیان ژن و تولید تاکسول تحت تاثیر محرک متیل‌‌جاسمونات باشد.

study of dbat gene expression pattern and taxol production in yew (taxus baccata) ‎leaves under the influence of methyl jasmonate

taxus is one of the most valuable plant resources that has a variety of benefits and uses. the leaves of this plant are a good source for extracting an anti-cancer drug called taxol. today, therapeutic approaches for use herbal medicines have been developed, so the study of the biosynthetic pathway of medicinal plants is important. in the present study, plant samples were treated with methyl jasmonate at different concentrations of 0, 100, 250 and 500 μm and kept for 48 hours and 72 hours. after treatment, dbat gene expression was measured by real time pcr, also the amount of taxol produced was examined by high-performance liquid chromatography (hplc) and the obtained data were analyzed. the results showed that at 72 hours, the expression of dbat gene at a concentration of 250 μm was 1.68 times higher than the control plant. in addition, at 48 hours and 100 μm, the expression of dbat gene was lower than all treatments. also, the highest amount of taxol produced in the treated plant was observed with a concentration of 500 μm methyl jasmonate and a time of 48 hours at the rate of 0.3276 mg / g dry weight. pearson correlation test showed that there was no significant relationship between gene expression and taxol production. this may be due to the difference between the expression time of the gene and the taxol produced under the influence of the methyl jasmonate.