کاربرد شاخص های‎ dei ‎و ‏‎ meiدر ارزیابی تاثیر قطعه قطعه شدن رویشگاه های بلوط بر تنوع گونه ای و ‏ویژگی های شیمیایی خاک

ﺑﺮای ﻣﻌﺮﻓﯽ و ﮐﺎرﺑﺮد ﺷﺎﺧﺺ deiﺟﻬﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ اﺛﺮ ﺣﺎﺷﯿﻪ ای و ﺷﺎﺧﺺ mei ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺪت اﺛﺮ ﺣﺎﺷﯿﻪ ای ﺟﻨﮕﻞ ﺑﺮ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎی ﻋﻠﻔﯽ و وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺧﺎک، ﺳﻪ ﻗﻄﻌﻪ ﺟﻨﮕﻠﯽ (زﯾﺮ 10ﻫﮑﺘﺎر) از ﺟﻨﮕﻞﻫﺎی ﺑﻠﻮط اﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه ﺑﺎ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺸﺎﺑﻪ از ﻧﻈﺮ ﺷﯿﺐ، ﺟﻬﺖ و ارﺗﻔﺎع از ﺳﻄﺢ درﯾﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ ﻧﺪ. در ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪ ﺳﻪ ﺗﺮاﻧﺴﮑﺖ 150 ﻣﺘﺮی ﺑﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ 200 ﻣﺘﺮ در ﺟﻬﺖ ﺷﯿﺐ ﭘﯿﺎده ﺷﺪ. اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﭘﻮﺷﺶ ﻋﻠﻔﯽ و وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺧﺎک در ﻓﻮاﺻﻞ 0، 25، 50، 100و 150ﻣﺘﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻣﻘﺎدﯾﺮ ﺷﺎﺧﺺ mei برای متغیرهای خاک (غیر از نیتروژن، کربن آلی و ph) مثبت بود. همچنین مقادیر این شاخص برای غنا گونه ای، تنوع شانون وینر و یکنواختی مثبت بود. مقادیر شاخص dei برای متغیرهای خاک غیر از ph برابر با 25 متر و برای شاخص­های تنوع برابر با 50 متر بود. تاثیر حاشیه بر غنا گونه ای، تنوع شانون وینر و یکنواختی معنی دار بود. متغیرهای خاک (غیر از فسفر) تفاوت معنی داری را در فواصل مختلف از حاشیه نشان ندادند. همچنین تغییرات غنا و مشخصات شیمیایی خاک در این جنگل ها در فاصله 50-0 متر دیده شد. به طور کلی در جنگل های تنک بلوط، فرآیند قطعه قطعه شدن و اثر حاشیه ای بر غنا و مشخصات شیمیایی خاک تاثیر میگذارد.

Application of DEI and MEI indices to evaluate the effect of fragmentation in oak ‎habitats on species diversity and soil chemical characteristics

In order to introduce and application of DEI (Distance of Edge Influence) and MEI (Magnitude of Edge Influence) indices to determine the distance of edge effect and intensity of the edge effect on herbaceous species and soil chemical properties, Three forest fragments (under 10 hectares) from oak forests of Kermanshah province were selected with similar conditions in terms of slope, direction and altitude. In each fragment three transects were established from the edge to the forest interior. Measurements of vegetation and soil variables were collected at 0 (edge), 25, 50, 100, 150 m along each transect. The results showed that MEI index values ​​were positive for soil variables (except nitrogen, organic carbon and pH). The values ​​of this index were also positive for species richness, ShannonWiener diversity and Evenness. DEI index value ​​was 25 m for soil variables except pH and 50 m for diversity indices. The influence of edge on species richness, ShannonWiener diversity and Evenness was significant. Soil variables (except phosphorus) did not show significant differences at different distances from edge. Also, changes in species richness and soil chemical properties were observed in 050 m from edge. Totally, in sparse oak forests, fragmentation and edge effect had influence on species richness and soil chemical properties.