اثر رقابت ریزوسفری بر تغییرات فصلی فعالیت ویژه و مطلق اوره‌آز در کشت خالص و آمیخته بلندمازو و پلت

ریزوسفر خاک منطقه‌ای با حداکثر فعالیت آنزیمی است و فعالیت آنزیمی آن به‌طور اصلی تحت تاثیر فعالیت ریشه‌های گیاهان است. فعالیت آنزیم اوره‌آز شاخص معدنی‌سازی نیتروژن آلی و تنظیم پویایی نیتروژن خاک است. هدف این تحقیق بررسی تغییرات فعالیت مطلق و ویژه اوره‌آز موجود در ریزوسفر کشت خالص و آمیخته بلندمازو و پلت در طی فصول مختلف است. 18 ریزوترون با قابلیت نمونه‌گیری از مکان‌های مختلف ریزوسفر در زمان‌های متوالی طراحی و ساخته شد. سه تیمار کشت دارای پنج تکرار و تیمار کنترل دارای سه تکرار بود. نتایج نشان داد که فعالیت مطلق و ویژه اوره‌آز بین تیمارهای کشت و فصول مختلف در سطح احتمال 95 درصد دارای اختلاف معنی‌دار است. در تیمارهای کشت فعالیت مطلق اوره‌آز از پاییز 94 تا تابستان 95 به ‎مقدار 18/0 درصد و فعالیت ویژه اوره‌آز به ‎مقدار 23/5 درصد روند افزایشی را نشان داد. کشت آمیخته بیشترین ‎مقدار و تیمار کنترل کمترین ‎مقدار فعالیت اوره‌آز را در تمامی فصول به خود اختصاص دادند. ‎مقدار فعالیت اوره‌آز در تمامی تیمارها در فصل زمستان کاهش محسوس داشت. کشت آمیخته به دلیل حضور دو گونه با ساختارهای متفاوت ریشه دوانی، ایجاد آشیان‌های اکولوژیک مکمل در فضای خاک کرده است که موجب افزایش قابل‌توجه فعالیت آنزیمی اوره‌آز در فضای ریزوسفر و زی‌توده ریشه شده است.