تحلیل محرک‌های تاثیرگذار بر تغییر کنترل زمین‌های زراعی در ایران:استفاده از نقشه‌های شناختی فازی بر پایه نظرات کارشناسان

در مطالعه کمی-کیفی حاضر سعی شد به شناسایی محرک‌های تاثیرگذار بر تغییر کنترل زمین‌های زراعی پرداخته شود. داده های مورد نیاز پژوهش از طریق مصاحبه عمیق انفرادی غیر ساختارمند، گروه‌های متمرکز، بحث گروهی با 32 نفر از موجران منطقه ماهیدشت استان کرمانشاه و مشاهدات مستقیم جمع‌آوری شد. در ابتدا داده‌ها با استفاده از روش تحلیل محتوای مرسوم دسته بندی شدند. خروجی این مرحله، شناسایی 40 مفهوم کلیدی مرتبط با محرک‌های تاثیرگذار بر تغییر کنترل زمین های زراعی بود. سپس مفاهیم شناسایی شده در قالب یک پرسش‌نامه در اختیار افراد مورد مطالعه قرار گرفت و داده‌ها با توجه به نوع و شدت اثر، جمع‌آوری و تبدیل به اعداد فازی شدند. در مرحله بعد ماتریس به دست آمده در نرم‌افزار mental modeler اجرا و نقشه شناختی فازی مربوطه طراحی شد. نتایج نشان داد در تغییر کنترل زمین‌های زراعی مهم‌ترین محرک های تاثیرگذار عبارتند‌ از: سن مالک، عدم اطمینان از درآمد ثابت، میزان کیفیت زندگی مالک، یکپارچه‌سازی اراضی و وضع قوانین سخت برای اجاره‌دار می‌باشند. هم‌چنین بر طبق نتایج، مهم‌ترین محرک‌های تاثیرپذیر در تغییر کنترل زمین‌های زراعی شامل: ریسک‌های کشاورزی، مهاجرت جوانان، هزینه تولید در واحد سطح و ناکارایی سازمان‌های دولتی می‌باشند. با توجه به نتایج تحقیق، به مسئولان و سیاستگذاران توصیه می شود با توجه به اهمیت سن مالک در تغییر کنترل زمین‌های زراعی، امکانات بیشتری در مناطق روستایی برای افراد جوان فراهم شود و با توانمندسازی و مهارت افزایی قشر جوان و آشنا نمودن آنان با کشت‌های درآمدزا نسبت به تشویق بیشتر برای ماندگاری آنان در روستا اقدام و ایجاد جاذبه کرد.

factors affecting change of agricultural land management and ownership in iran: application of fuzzy cognitive maps extracted from expert opinions

the present quantitative-qualitative study is an effort to identify the factors involved in changes in agricultural land management/ownership. the required data were collected using unstructured deep individual interviews, focus groups, group discussions with a panel of 32 landlords, and direct observations in mahidasht region, kermanshah province. the data thus obtained were initially coded using the conventional content analysis method to extract 40 key concepts affecting changes in agricultural land ownership. the concepts thus identified were used to develop a questionnaire that was subsequently administered to the target population and the emerging data were converted to fuzzy numbers according to the type and intensity of the effect of each concept. in the next step, the relevant matrix was implemented in the mental modeler software to develop the corresponding fuzzy cognitive map. the results showed that the most important stimuli for changing agricultural land management/ownership are landlord age, uncertain fixed income, landlord’s life quality, land consolidation, and stringent regulations for tenants. it was also found that the most important affected stimuli involved in arable land management change include agricultural risks, migration of youths, production cost per unit area, and inefficient government agencies. based on the results obtained and considering the importance of owners’ age in changes in agricultural land management/ownership, planners and policymakers are recommended to provide more facilities for the youths in rural areas by empowering them, raising their skill levels, and introducing income-generating crops as the means to create attractions and encourage the youths to stay on farms in rural areas.