بررسی تاثیر مدیریت مصرف آب شور بر رشد رویشی نهال‌های خرما

شوری آب آبیاری یکی از مهم‌ترین عوامل محدود کننده توسعه کشاورزی فاریاب در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا است. استفاده از آب‌های شور بدون رعایت اصول علمی و مدیریت مناسب، موجب افزایش شوری خاک و از بین رفتن حاصل‌خیزی آن می‌شود. این آزمایش در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با پنج تیمار آبیاری با آب رودخانه کارون، آبیاری با آب شور پنج دسی زیمنس بر متر، آبیاری با آب شور هشت دسی زیمنس بر متر، دو مرتبه آبیاری با آب رودخانه کارون و یک مرتبه آبیاری با آب شور پنج دسی زیمنس بر متر و دو مرتبه آبیاری با آب رودخانه کارون و یک مرتبه آبیاری با آب شور هشت دسی زیمنس بر متر در سه تکرار طی سال‌های 97-1396 در پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری انجام شد. نتایج نشان داد که شوری آب آبیاری موجب کاهش معنی‌دار تعداد برگ، طول برگ، عرض برگ، تعداد برگچه، طول برگچه و محیط تنه گیاه در سطح احتمال پنج درصد شد. بیش‌ترین و کم‌ترین صفات رویشی گیاه به ترتیب در آبیاری با آب رودخانه کارون و آب شور هشت دسی زیمنس بر متر حاصل شد، به‌طوری‌که میانگین تعداد برگ و برگچه به ترتیب 73.0 و 69.2 درصد کاهش یافت. اما هنگام آبیاری به صورت دو مرتبه آبیاری با آب رودخانه کارون و یک مرتبه آبیاری با آب شور پنج دسی زیمنس بر متر، صفات رویشی نهال‌های خرما از جمله تعداد برگ و برگچه کاهش معنی‌دار در سطح احتمال پنج درصد نسبت به آبیاری با رودخانه کارون نداشتند. با توجه به نتایج این تحقیق، در صورت مدیریت عملیات آبیاری، امکان آبیاری با آب‌ شور تا سطح پنج دسی زیمنس بر متر برای نهال‌های خرما وجود دارد.

Effects of Irrigation with Saline Water under Proper Management on Vegetative Growth in Date Palm Seedlings

Salinity of irrigation water is a major limiting factor for the development of irrigated agriculture in arid and semiarid regions. Moreover, application of saline water might increase soil salinity and mitigate its fertility in the absence of scientific principles and proper management. The present experiment was carried out using a complete block design with five irrigation treatments at the Date Palm and Tropical Fruits Research Center during the period 2017‒2018. The treatments included one irrigation with water abstracted from the Karun River; one with saline water of 5 dS/m; one with saline water of 8 dS/m; two with the Karun River water and one with saline water of 5 dS/m; and finally two with the Karun River water and one with saline water of 8 dS/m, all conducted in triplicates. The results showed that salinity of irrigation water led to significantly reduced leaf number, leaf length, leaf width, leaflet number, leaflet length, and trunk perimeter at the 5% probability level. Maximun and minimun values of plant vegetative properties were obtained under irrigation with water from the Karun River and that with saline water of 8 dS/m, respectively, such that the mean number of leaves and leaflets decreased by 73.0 and 69.2%, respectively. Compared to the irrigation treatment with the water from the Karun River, the one with two irrigations with the Karun River water and once with saline water of 5 dS/m did not lead to any significant reductions in such vegetative characteristics as numbers of leaves and leaflets of the date palm seedlings at the 5% probablity level. It may be concluded that date palm seedlings may be safely irrigated with saline water of up to 5 dS/m if irrigation management is properly implemneted.