قرائتی بر بازآفرینی شهری پایدار در بافت‌های تاریخی با تحلیل و ارزیابی تحقق پذیری معیارهای آن در محلات بافت تاریخی شیراز

مسئله اصلی تحقیق حاضر، تحقق‌پذیری شاخص‌ها و مولفه‌های بازآفرینی پایدار شهری شیراز است که به منظور رسیدن به اهداف، وضعیت شاخص های بازآفرینی شهری پایدار (اقتصادی، مدیریتی، حقوقی، قانونی، مشارکتی، اجتماعی - جمعیتی، فرهنگی - گردشگری و کالبدی – عملکردی) در محلات هدف بافت تاریخی شیراز (درب شازده، سردزک، اسحاق بیک، بازارمرغ و سنگ سیاه) که به علت وجود اسناد و مدارک طرح‌ها و برنامه‌های بهسازی، نوسازی و بازآفرینی و همچنین در دسترس بودن ذینفعان، بازیگران و عوامل اصلی طرح‌ها و برنامه‌ها به صورت هدفمند به عنوان محله هدف ارزیابی شاخص‌های بازآفرینی و پایداری انتخاب شدند، مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش را ساکنین پنج محله منتخب از منطقه هشت شهرداری بافت تاریخی شهر شیراز معادل 26069 نفر تشکیل می‌دهند که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر انتخاب و پرسشنامه به روش تصادفی ساده در سطح محلات توزیع و تکمیل شد. داده‌های مورد نیاز تحقیق، از طریق روش تجزیه و تحلیل fmea و مطالعات اسنادی و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) گردآوری و با نرم‌افزار spss، آزمون آماری t تک نمونه‌ای، تحلیل واریانس، آزمون پس از تجربه (lsd) و فریدمن تجزیه و تحلیل شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در شرایط موجود شیراز، شاخص کالبدی - عملکردی با میانگین 3/443 بالاترین میانگین و شاخص مشارکت عمومی - مردمی با میانگین 2/232 کمترین میانگین را به خود اختصاص داده است. نتایج حاصل از تحلیل واریانس حاکی است که در میان محلات پنج‌گانه بافت تاریخی شهر شیراز به لحاظ شاخص‌های بازآفرینی پایدار شهری تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، با توجه به نتایج آزمون فریدمن، محله سردزک با میانگین 3/53، کمترین رتبه و محله بازارمرغ با میانگین 12/17، در رتبه اول قرار گرفته است.

Reading sustainable urban regeneration in historical Districts by analyzing and evaluating the feasibility of its criteria in the historical District of Shiraz

The main issue of the present study is the feasibility of Shiraz sustainable urban regeneration indicators and components. In order to achieve the goals, the status of sustainable urban regeneration indicators are analyzed and evaluated (economic, managerial, legal, participatory, sociodemographic, culturaltourism and physicalfunctional) in the target areas of Shiraz’s historical district (Darbshazdeh, Saredozak, Eshaghbeig, bazaremorgh and sangesiah). These quarters are selected as target neighborhoods to evaluate the regeneration and sustainability indices, purposefully due to the availability of documentation of rehabilitation, renovation and regeneration programs and the availability of actors, stakeholders, and key elements of plans and programs. The statistical population of this study is 26069 inhabitants of five selected neighborhoods of eight municipality of Shiraz historical district. Then, 384 people were selected using Cochran formula and questionnaires were distributed and completed by simple random method. The required data were collected through FMEA analysis and field studies (questionnaire and interview) and analyzed by SPSS software, onesample Ttest, analysis of variance, test experience (LSD) and Friedman. Research findings show that in Shiraz status qua, physicalfunctional index with the mean of 3.443 had the highest mean and public participation index with the mean of 2.223 was the lowest. The results of analysis of variance indicate that there are significant differences among the five target neighborhoods of Shiraz historical district in terms of sustainable urban regeneration indices. Also, according to the results of Friedman test, Saredozak neighborhood with a mean of 3.53 is the lowest and the Bazaremorgh with a mean of 12.17 is ranked first.