تحلیل فضایی کیفیت مسکن در شهر ارومیه با استفاده از روشHot Spot

شناخت مسائل کیفیت مسکن در کنار سایر مسائل، از موارد اساسی در برنامه‌ریزی مسکن است. مسکن  مکانی فیزیکی است و به عنوان سر پناه، نیاز اولیه و اساسی خانوار به حساب می‌آید.در این سرپناه کمیت و کیفیت مسکن گویای وضعیت اجتماعی_اقتصادی شهری است. مسکن به عنوان جزئی از توسعه اقتصاد ملی مطرح است. پرداختن به شاخص های مسکن را می‌توان اصلی‌ترین ابزار برنامه‌ریزی واز حساس‌ترین مراحل برنامه‌ریزی دانست. عرصه مسکن به منظور تامین رشد اجتماعی، علاوه بر واحد مسکونی، محیط پیرامون آن را نیز در برمی‌گیرد. مسلماً شناسایی سطوح کیفیت مسکن در مناطق مختلف شهری گامی موثر در تبیین سطوح کیفیت زندگی و حس رضایت‌مندی ساکنین شهرها است. شاخص‌های مورد بررسی در این پژوهش شامل مسکن امن با پایداری و دوام سازه‌ای و فضایی مناسب برای زندگی است. در مقاله حاضر تلاش بر این است که کیفیت مسکن در کلان‌شهر ارومیه بر اساس آمار موجود ارزیابی شود. بدین منظور از روش توصیفی و تحلیلی با استناد به داده های موجود در مرکز آمار ایران استفاده شده است. پس از تبدیل داده های خام به 35 شاخص، تحلیل عاملی در نرم‌افزار spss انجام و چهار عامل به عنوان عوامل اصلی و چهار عامل به عنوان عوامل فرعی شناخته شد .نتایج تحلیل عامل های در محیط gis  نشان‌دهندۀ توزیع نابرابر و نامناسب شاخص های کیفی مسکن در میان شهروندان شهر ارومیه است.بدین ترتیب که 18.21 درصد از حوزه های شهری ارومیه جزو حوزه های خیلی محروم، 18.18 درصد محروم، 53.53 درصد متوسط، 13.18 درصد برخوردار و 9.57 درصد کاملاً برخوردار هستند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که خوشه‌های محروم در مناطق سه و دو و خوشه های برخوردار در مناطق یک و چهار استقرار یافته اند. این وضعیت حاکی از وجود فاصله طبقاتی و دوگانگی در فضای شهری و تفاوت در برخورداری شاخص های مسکن شهری ارومیه در سال 1395 است.

Spatial analysis of housing quality in Urmia using the HOT SPOT method

Examining housing quality issues, among other things, is one of the key issues in housing planning. Housing is a physical place that is considered as a shelter and basic need of the family. The quantity and quality of housing reflects the socioeconomic status of the city and many realities of society. Housing is an integrated part of the development of the national economy. Addressing housing indicators as the main planning tool can be considered as one of the most sensitive stages of planning. In order to ensure social growth, the housing sector, in addition to the housing unit itself, also includes the environment around it. Certainly, identifying housing quality levels in different urban areas is an effective step in explaining the quality of life and the sense of satisfaction of city dwellers. The indicators examined in the present study include indicators related to safe housing with sustainability and structural durability and a suitable living space. In the present article, an attempt is made to evaluate the quality of housing in Urmia metropolis based on available statistics. For this purpose, descriptive and analytical methods have been used based on the data available in the Statistics Center of Iran. The raw data in the Excel spreadsheet was converted to 35 indicators and entered into the SPSS software to perform factor analysis on them. To perform factor analysis, eight factors were identified, four of which were primary and the other secondary. The factors were then entered into the GIS environment and analyzed. The results indicate an unequal and inappropriate distribution of quality housing indicators in the city of Urmia. The results showed that 18.21% of the statistical areas are among the most deprived areas, 18.18% are deprived, 53.53% are average, 18.13% and 57.9% are completely deprived. It seems that more attention should be paid to areas 1, 2 and 3 to reduce inequalities to some extent. The results of this study showed that deprived clusters are appeared in regions 3 and 2, and delighted clusters in regions 1 and 4. This situation indicates the existence of class distance and dichotomy in urban space and the difference in having the studied indicators in 2011.