تحلیل اثرات اجرای طرح‌های هادی بر کیفیت محیطی سکونتگاه‌های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان هامون)

طرح های هادی با هدف دستیابی به زندگی مطلوب و رضایت بخش در مناطق روستایی اجرا شده است. بر این اساس، ارزیابی کیفیت محیطی روستاهایی که در آن‌ها طرح هادی اجراشده، با توجه به اثرگذاری آن بر فضاهای اکولوژی به‌عنوان رویکردی اجتناب‌ناپذیر در حوزۀ برنامه ریزی روستایی امری ضروری به نظر می رسد. با توجه به اهمیت موضوع، در این تحقیق تلاش شده است تا تاثیر اجرای طرح های هادی بر بهبود کیفیت محیطی سکونتگاه های روستایی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق حاضر، توصیفی تحلیلی و مبنی بر بررسی منابع اسنادی و بررسی های میدانی با تکیه‌ بر تکمیل پرسشنامه بوده است. جامعه آماری تحقیق، شامل تمامی روستاهایی (18 روستا) که در آن‌ها طرح هادی اجرا و از میان آن‌ها هشت روستا که حداقل پنج سال از زمان اجرای طرح هادی سپری‌شده به روش نمونه گیری انتخاب و  سپس با توجه به تعداد خانوارهای ساکن در روستاهای نمونه و استفاده از فرمول کوکران، تعداد 227 خانوار به‌عنوان حجم نمونه خانوار محاسبه شد. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات، با استفاده از نرم‌افزارهای arcgis و spss انجام گرفته است. نتایج آزمون ویلکاکسون گویای آن است که اجرای طرح هادی در روستاهای محدوده موردمطالعه بر بهبود کیفیت محیطی سکونتگاه های روستایی موثر بوده است. همچنین، نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه نشان‌ می دهد که اجرای طرح های هادی بر مولفه‌های کالبدی – فیزیکی، زیباشناختی و ادراک بصری تاثیرگذاری بیشتری نسب به سایر مولفه‌ها در کیفیت محیطی سکونتگاه های روستایی بر جای گذاشته است.

Analyzing the effects of implementing Hadi projects on the environmental quality of rural settlements (Case Study: Hamoun county)

The purpose of implementing the Hadi project is to achieve a desirable and satisfactory life in rural areas. Based on this, it seems necessary to evaluate the environmental quality of the villages in which the Hadi project has been implemented, considering its impact on ecological spaces as an inevitable approach in the field of rural planning. The present study is an attempt to investigate the impact of the implementation of Hadi projects on improving the environmental quality of rural settlements. The research method of this study is descriptiveanalytical and is based on documentary sources and field studies based on completing the questionnaire. The statistical population of the study included all the villages (18 villages) in which the Hadi project was implemented and among them 8 villages that had been under construction for at least 5 years since the implementation of the Hadi project were selected by sampling method. Then, considering the number of households living in the sample villages and using the Cochran’s formula, 227 households were considered as the sample household size. Data analysis was performed using ArcGIS and SPSS software. The results of the Wilcoxon test show that the implementation of the Hadi project in the villages of the study area has been effective in improving the environmental quality of rural settlements. Also, the results of oneway analysis of variance test show that the implementation of Hadi projects on physical, aesthetic and visual perception components has more effective than other components in the environmental quality of rural settlements.