ارزیابی نحوه ترکیب توده و فضاهای باز در محلات شهری از منظر پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: منطقه 1 تبریز)

فضاهای باز واقع در محلات مرکزی شهرها می‌تواند از مهمترین فضاهای قابل برنامه‌ریزی از منظر پدافند غیر عامل باشد، زیرا، این فضاها به دلیل عدم مالکیت خصوصی و تعلق آن به عموم ساکنان و یا ارگان‏های عمومی می‌تواند در مواقع بحرانی به منظور اهدافی مانند امداد رسانی، اسکان موقت و مانند آن نقش بسیار مهمی در کاهش آسیب‌پذیری‏ها داشته باشد.بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناسایی محدودیت‏ها و توانایی فضاهای باز در منطقه 1 تبریز از نظر چگونگی ترکیب توده و فضا، از منظر پدافند غیر عامل می‏پردازد. به همین منظور در این پژوهش برای پهنه بندی فضاهای مختلف بر مبنای آسیب‌پذیری و نیز تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای مرتبط مانند10  arc gisو  autocadو نرم افزار  excel استفاده شده است.نتایج و یافته‏های پژوهش بیانگر آن است که بیشتر محلات قدیمی منطقه 1 تبریز از دیدگاه پدافند غیر عامل آسیب‏پذیری بوده و همچنین نحوه ی ساختار فضاهای باز در محدوده مورد مطالعه بر پایه چگونگی ترکیب توده و فضا، بیش از 11.7 درصد از  سطح منطقه را برای مواقع بحرانی نامناسب نشان می‏دهد.

Evaluation of the Composition of Masses and Open sSpaces in Urban Neighborhoods, a Passive Defense Perspective (Case Study: District 1, Tabriz)

Open spaces located in central neighborhoods of cities can be considered as the most important programmable spaces from a nonoperational defense perspective. Since such spaces belong to the public or the public bodies, they can, in times of crisis, be used for relief and temporary accommodation of damaged people. Accordingly, the present study aims to investigate and identify the limitations and possibilities of open spaces in district 1, Tabriz in terms of composition of masses and open spaces from the perspective of nonoperating defense. For this purpose, various software applications are applied including: ArcGIS10, Auto cad, and Excel in order to zoning the spaces based on their different vulnerability levels and to analyze the data. The findings of the present research indicated that most old neighborhoods in district 1 Tabriz are vulnerable to the nonoperating defense scale. Also, the structure of open spaces in the study area shows that more than 11.7% of the district is inappropriate spaces for the critical situations.