تحلیلی بر عوامل موثر در ارتقای سکونتگاه‏های غیررسمی بر مبنای مولفه ‏های مسکن حداقل (بررسی تطبیقی کلان‏ شهرهای اهواز و تبریز)

فقر مسکن یکی از مشکلات کشورهای در حال توسعه است که اغلب به‏صورت اسکان غیررسمی جلوه می‏کند. این‏گونه سکونتگاه‏ها، در واقع شکل بی‏ضابطه‏ای از تجمع مکانی گروه‏های کم درآمد در نقاط آسیب‏پذیر شهر است که به صورت کاملاً سازمان نیافته ایجاد می‏شود. با توجه به اهمیت مسکن به ویژه در سکونتگاه‏های غیررسمی، هدف این تحقیق دستیابی به سیاست‏هایی در راستای تامین مولفه‏های مسکن حداقل می‏باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر کاربردی با ماهیت توصیفی – تحلیلی است که برای جمع‏آوری اطلاعات از روش اسنادی – میدانی (پیمایشی) و برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از تحلیل معادلات ساختاری استفاده شده است. جامعه‏ی آماری تحقیق مدیران و کارشناسان مسائل شهری کلان‏شهر اهواز و تبریز می‏باشد که حجم نمونه به روش نمونه‏گیری تصادفی ساده 110 نفر برای هر کدام از کلان‏شهرها بدست آمده است. یافته‏های تحقیق حاکی از آن است که مهمترین رویکردهای تامین مسکن حداقل در کلان‏شهر تبریز ارتقای کیفیت سکونت و توانمندسازی بوده که ضرایب حاصل برای این رویکردها به ترتیب 0.93 و 0.79 می‏باشد. همچنین در این رویکردها بیشترین تاثیرگذاری مربوط به سیاست‏های توانمندسازی اجتماع محلی، نوسازی و بازسازی به تریب با ضریب 0.93، 0.91 و 0.88 بوده است. در کلان‏شهر اهواز نیز مهمترین رویکردهای تامین مسکن حداقل توانمندسازی و مسکن اجتماعی و حمایتی بوده که به ترتیب ضرایب حاصل برای آن‏ها 0.88 و 0.81 می‏باشد. همچنین بیشترین تاثیرگذاری در این رویکردها مربوط به تاسیس صندوق‏های مختلف مسکن، مشارکت بخش غیردولتی در ساخت مسکن و توانمندسازی اجتماع محلی به ترتیب با ضریب 0.92، 0.89 و 0.83 است.