شگفتی‌های فیزیولوژی انسانی از دیدگاه توحید مفضّل

سابقه و هدف: انسان؛ یکی از پیچیده‌ترین مخلوقاتی که نمود «فتبارک الله احسن الخالقین» است، موضوع بسیاری از علوم قرار گرفته است. یکی از علومی که به بررسی انسان ازجهت عوامل رشد و حیات و چگونگی فعالیت اعضای بدن می‌پردازد، «فیزیولوژی» است. از سوی دیگر بررسی انسان از این منظر در علوم دینی اسلامی هم صورت گرفته است و منابع مختلف دینی ازجمله قرآن و کتب باقی‌مانده از معصومان و بزرگان دینی نیز به آن پرداخته‌است. هدف اصلی این پژوهش رسیدن به دیدی جامع نسبت به امکان تطابق علم با دین و درک جدانبودن این دو مقوله از یکدیگر است.روش کار: روش این پژوهش تطبیق و تحلیل مطالب و مراجعه به کتابخانه است و برای اجرای آن، از کتاب‌های مختلف حوزه‌ی علوم اسلامی و کتب مربوط به دانش فیزیولوژی و پزشکی و مقالات حوزه‌ی‌ دینی و پزشکی استفاده شده است. در این پژوهش همه‌ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه‌براین، نویسندگان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد بسیاری از مواردی که در حوزه‌ی علم فیزیولوژی و پزشکی به آنها اشاره شده، بزرگان دین اسلام، به‌ویژه امامان معصوم (ع) که دارای علم الهی و عصمت بالغه هستند نیز به آنها اشاره کرده‌اند، که با علوم روز منطبق است.نتیجه‌گیری: بحث مقایسه‌یی درباره‌ی علم فیزیولوژی در دو حوزه‌ی علوم تجربی و دینی، نشان می‌دهد که دین (منبعی که دارای آموزه‌های وحیانی است)، با علم تجربی منطبق است و در حوزه‌ی علوم تجربی نیز حرفی برای گفتن دارد. این امر موجب می‌شود در حوزه‌ی ارتباط علم و دین به تعارض‌های کامل بین این دو مقوله قائل نباشیم و ارتباط بین این دو را بپذیریم که این امر منجر می‌شود در بُعد پزشکی، فیزیولوژی و علوم تجربی عقاید دینی را موثر بدانیم و گام‌های بلندی برای ارتباط تنگاتنگ بین آنها برداریم