جستجوی مفهوم سلامت معنوی و شاخص‌های انسان سالم در ادیان مختلف

سابقه و اهداف: در سال های اخیر سلامتی بر اساس بُعدهای سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی مورد توجه قرار گرفته که برای شناخت سلامت معنوی لازم است شاخص ‌های انسان سالم شناسایی شود.مواد و روش‌ها: مطالعه­‌ی مروری نظام ‌مند حاضر، براساس جستجو در پایگاه ‌های اطلاعاتی فارسی و انگلیسی، موتورهای جستجوگر، کتاب های دینی اوستا، بهاگاواد گیتا، گاتا، اپانیشادها، انجیل، تورات، قرآن و متون اسلامی، حدیث ‌ها، روایت ها و متن ‌های آیین های بودا، کنفوسیوس و آیین شینتو، با استفاده از کلیدواژه ‌های سلامت، انسان، سلامت معنوی، معنویت، روحانیت، انسان سالم، ویژگی ‌های انسان سالم، صفت ‌های انسان سالم و شاخص انسان سالم، در فاصله ی زمانی ژانویه ‌ی 1996 تا دسامبر 2016 صورت گرفته است.یافته‌ها: در ادیان و آیین ‌های مختلف، از سلامت معنوی تعریف ‌های مختلفی شده است. با مطالعه در متون، شاخص های اولیه در ادیان و آیین ‌ها استخراج شده، سپس با مرور چندین باره، کدها فشرده و 124 شاخص نهایی مشخص شد. سلامت معنوی، طیفی است که انسان در آن در حرکت است؛ در این طیف، انسان هر چه به سوی شاخص ‌های متعالی ‌تر پیش رود، از سلامت معنوی بیش ‌تری برخوردار خواهد بود و هر چه به سوی شاخص های ضعیف تر پیش برود، سلامت معنوی کم ‌تری خواهد داشت.نتیجه‌گیری: شاخص ‌های سلامت معنوی، مجموعه ‌یی از رفتارها یا احساسات روان ‌شناختی است که جنبه ‌ی درونی و بیرونی دارد و مربوط به همه ی بُعدهای زندگی انسان است. با توجه به یافته ‌های مطالعه ی حاضر می توان اذعان کرد که شاخص ‌های انسان سالم در ادیان و آیین های مختلف دارای وجوه مشترک و متفاوتی است.