نقش پیش‏‌بینی‌کنندگی محبوبیت والدین و نشاط معنوی از احساس خودارزشمندی در نوجوانان دارای والد با آسیب بینایی در خانواده‌های تحت پوشش سازمان بهزیستی

سابقه و هدف: نشاط معنوی مقوله‏ای است که با وجود اهمیت فراوان آن به‏عنوان موضوعی مجزا کمتر به آن توجه شده است. نشاط لازمۀ زندگی و عامل محرکی برای نیل انسان به سلامت روانی و قُرب الی‏الله است. در عین ‏حال، عامل خانواده به‏ویژه محبوبیت والدین با بهزیستی روانی و کاهش آسیب‏های اجتماعی-روانی ارتباط معناداری دارد. ازاین‌رو، این پژوهش با هدف بررسی نقش پیش‏بینی‏کنندگی محبوبیت والدین و نشاط معنوی با احساس خودارزشمندی نوجوانان انجام شد.روش کار: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری همۀ نوجوانان دارای والد نابینای تحت پوشش سازمان بهزیستی در 31 استان ایران در سال 1400 بود که 240 نفر از آنان به‌روش نمونه‏گیری هدفمند و برحسب مراجعات متوالی به مراکز بهزیستی انتخاب شدند و پرسش‏نامه‌های احساس خودارزشمندی روزنبرگ، نشاط معنوی افروز و محبوبیت والدین افروز و اسدی را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‏ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانۀ سلسله‌مراتبی استفاده شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مولفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد بین نشاط معنوی با احساس خودارزشمندی (0.63=r و 0.011>p) و همچنین بین محبوبیت والدین (0.52=r و 0.017>p) با احساس خودارزشمندی همبستگی مثبت و معنادار برقرار بود. تحلیل رگرسیون نشان داد به‏ترتیب نشاط معنوی توان تبیین 20% از واریانس احساس خودارزشمندی، نشاط معنوی و محبوبیت والدین با هم توان تبیین 28% از واریانس احساس خودارزشمندی؛ و محبوبیت والدین مستقل از نشاط معنوی توان تبیین 7% از این واریانس را داشتند. دو عامل محبوبیت مادر و پدر نیز توانستند 8% از واریانس احساس خودارزشمندی را پیش‏بینی کنند. در میان متغیّرهای مربوط به محبوبیت مادر و پدر، محبوبیت مادر با ضریب بتای 0.26=β قوی‏ترین پیش‏بینی‌کننده بود.نتیجه‌گیری: ازآنجایی‌که محبوبیت والدین و نشاط معنوی میزان بالایی از تغییرپذیری احساس خودارزشمندی را تبیین می‏کنند، می‏توان توجه به این عوامل را در بهبود احساس خودارزشمندی نوجوانان مهم دانست و در برنامه‏های ارتقای سلامت در جامعه مدنظر قرار داد.

the predictive role of parental popularity and spiritual vitality from self-worth in adolescents with visual impairment parents families supported by the welfare organization

background and objective: spiritual vitality is a variable that, despite its great importance, has received low attention as a separate subject. spiritual vitality is necessary for life and a motivating factor for human beings to achieve mental health and closeness to god. at the same time, the family factor, particularly parental popularity has a significant relationship with mental well-being and, reducing socio-psychological injuries. therefore, this research was conducted with the aim of investigating the predictive role of parental popularity and spiritual vitality in the feeling of self-worth in adolescents with visual impairment parents. methods: the current research was descriptive correlational. the statistical population of the study included all adolescents with blind parents under the supported of the welfare organization in 31 provinces of iran in 2022. 240 adolescents were selected by purposive sampling method. the participants were asked to complete the ses (by rosenberg), the svs (by afrooz) and the pps (by afrooz and asadi) questionnaires. pearson correlation coefficient and hierarchical multiple regression analysis were used to analyze the data. in the present study, all the ethical considerations were observed and the authors reported no conflict of interests. results: the results showed a positive and significant correlation between spiritual vitality and feeling of self-worth (r=0.63 and p<0.011), and parents' popularity (r=0.52 and p>0.017) was positively and significantly correlated with feeling of self-worth. regression analysis showed that spiritual vitality can explain 20% of the variance in the sense of self-worth; spiritual vitality and parents' popularity together could explain 28% of the variance of self-worth; and the popularity of parents independently of spiritual vitality was able to explain 7% of this variance. two factors of mother's and father's popularity were also able to predict 8% of the variance in self-worth feeling. among the variables related to mother and father's popularity, mother's popularity was the strongest predictor with beta coefficient of (β=0.26). conclusion: given that parents 'popularity and spiritual vitality explain a high degree of variability in self-worth, it is important to pay attention to these factors in improving adolescents’ sense of self-worth, and take them into account in community health promotion programs.