طراحی و اعتبارسنجی پرسش‌نامۀ هوش معنوی مبتنی بر آموزه‌های قرآنی

سابقه و هدف: هوش معنوی ظرفیتی است که می‌تواند موجب افزایش انطباق‌پذیری فرد در زندگی شود. هدف پژوهش حاضر طراحی پرسش‌نامۀ هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی و تعیین ویژگی‌های روان‌سنجی آن بود.روش کار: این پژوهش از نوع مطالعات آزمون سازی و همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بابل بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس 276 نفر از آنان انتخاب شدند و هم‌زمان پرسش‌نامه های هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی، سلامت عمومی، سلامت معنوی و هوش معنوی را تکمیل کردند. بررسی روایی این پرسش‌نامه‌ها از طریق ارزیابی روایی محتوایی، روایی صوری، روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی و روایی و روایی همگرا و روایی هم‌زمان با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون صورت گرفت. برای تعیین پایایی پرسش‌نامه نیز از آلفای کرونباخ و پایایی بازآزمایی استفاده شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مولفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.یافته‌ها: نتایج نشان داد که روایی محتوایی و صوری پرسش‌نامۀ هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی پذیرفتنی است. با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی دو عامل پنهان در پرسش‌نامه یافت شد و تحلیل عاملی تاییدی موید روایی سازۀ آن بود. همبستگی معنادار بین نمرات این پرسش‌نامه و پرسش‌نامۀ هوش معنوی گویای روایی هم‌زمان و همبستگی معنادار بین دو خرده‌مقیاس و نمرۀ کل پرسش‌نامه گویای روایی همگرای آن بود. آلفای کرونباخ و پایایی بازآزمایی پرسش‌نامه نیز مطلوب بود.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج حاصل از روایی و پایایی پرسش‌نامۀ هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی می‌توان گفت این پرسش‌نامه ابزاری پایا و روا برای بررسی هوش معنوی بر اساس آموزه های قرآنی است و قابلیت استفاده در جامعۀ ایرانی دارد.