نقش میانجی هوش معنوی در ارتباط بین نداشتن تقیّد اخلاقی و اعتیاد به شبکه‌های مجازی دانش‌آموزان مقطع متوسطۀ دوم شهر اردبیل

سابقه و هدف: شبکه‌های مجازی پرطرفدارترین وسیله برای برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات است که کاربرد گستردۀ آن به اعتیاد به آن منجر شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی هوش معنوی در ارتباط بین نداشتن تقیّد اخلاقی و اعتیاد به شبکه‌های مجازی انجام گرفته است.روش کار: روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش تمامی دانش‌آموزان پسر دورۀ دوم متوسطۀ مدارس دولتی شهر اردبیل در سال تحصیلی 99-1398 بود که از میان آنان نمونه ‌ای به حجم 360 نفر به‌روش نمونه ‌گیری تصادفی خوشه‌ ا ی چند مرحله‌ ای انتخاب شد و به پرسش‌نامه‌ های اعتیاد به شبکه‌ های مجازی، نداشتن تقیّد اخلاقی  و هوش معنوی پاسخ دادند. داده‌ها نیز با شاخص‌ های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و الگوی روابط ساختاری تحلیل شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مولفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.یافته‌ها: نتایج ضریب همبستگی نشان داد که اعتیاد به شبکه‌های مجازی با نمرۀ نداشتن تقیّد اخلاقی و مولفه ‌های آن ارتباط مثبت و با نمرۀ کل هوش معنوی ارتباط منفی داشت. همچنین هوش معنوی با نمرۀ کل نداشتن تقیّد اخلاقی و مولفه‌ های توجیه اخلاقی، مقایسۀ سودمند، زبان مدبرانه، جابجایی مسئولیت، پخش مسئولیت و غیرانسانی‌کردن ارتباط منفی داشت (0.001>p). شاخص ‌های برازش الگو نیز تاثیرنداشتن تقیّد اخلاقی بر اعتیاد به شبکه‌های مجازی را با میانجیگری هوش معنوی تایید کرد.نتیجه‌گیری: با توجه به نقش‌نداشتن تقیّد اخلاقی و هوش معنوی در اعتیاد به شبکه‌های مجازی به‌ترتیب برگزاری کارگاه‌های آموزشی در مدارس جهت آگاه‌سازی دانش‌آموزان از عوارض اعتیاد به شبکه‌های مجازی و آموزش مهارت‌های مدیریت پرخاشگری و ارتقای سطح هوش معنوی پیشنهاد می‌گردد.