بررسی سلامت معنوی بر مبنای حیات طیّبۀ قرآنی مطابق دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی

سابقه و هدف: ازآنجایی‌که قرآن کریم کتاب زندگی است؛ مدلی از زندگی با عنوان «حیات طیّبه» به جامعۀ بشری معرفی نموده که در آن سلامت و بقای معنوی جامعۀ انسانی بر اساس اصول اخلاقی تضمین شده است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مدل زندگی قرآنی و تبیین مبانی آن از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی بود.روش کار: پژوهش حاضر مطالعه‌ای توصیفی-تحلیلی از نوع کتابخانه‌ای است. داده‌های پژوهش با جست‌وجوی واژگان حیات، حیات طیّبه، مراتب حیات، سلامت معنوی و آیت‌الله جوادی آملی در قرآن و متون دینی جمع‌آوری و تحلیل شد. مولفان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که آیت‌الله جوادی آملی طبق یافته‌های قرآنی در یک تقسیم‌بندی زندگی را به سه نوع حیات محسوس طبیعی (حیوانی)، حیات معقول و حیات حقیقی (حیات طیّبه) دسته‌بندی کرده است. وی حیات حیوانی را جزء حیات انسانی ندانسته و مرتبۀ اول حیات حقیقی انسان را حیات معقول و مرتبۀ بالاتر را همان حیات طیّبۀ قرآنی معرفی کرده است و جهت تحقق این مدل از زندگی، سه راهکار «تزکیۀ عقل»، «تزکیۀ روح» و «تضحیۀ نفس» را با استفاده از قرآن کریم و روایات اسلامی، مطرح ‌ساخته است.   نتیجه‌گیری: به نظر آیت‌الله جوادی آملی افرادی که خواهان رسیدن به آرامش و سلامت روحی، روانی و حتی جسمانی و همچنین مشتاق زندگی متعادل و رو به تعالی و در صدد دوری از اختلال‌های روانی مثل اضطراب و افسردگی هستند، باید در مسیر حیات طیّبۀ قرآنی حرکت نمایند. این حیات قرآنی با تمام مراتب آن ضمن اینکه جنبۀ پیش‌گیرانه نسبت به آسیب‌های روحی و روانی دارد، جنبۀ درمانگری و شفا‌بخشی نیز دارد. شاخصۀ اصلی این حیات پاکی روح و بازگشت به نهاد حقیقی درونی خود (فطرت) است.