بررسی نقش تعدیل‌گر تعصب مذهبی در قصد رفتار اخلاقی مصرف‌کنندگان؛ موردپژوهی: مصرف‌کنندگان مواد غذایی در شهر اصفهان

سابقه و هدف: اخلاق در آموزه‌های دینی جایگاه رفیعی دارد و امروزه شاهد توجه به اخلاق در رفتارهای مصرف‌کننده هستیم. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعدیل‌گر تعصب مذهبی بر قصد رفتار اخلاقی مصرف‌کنندگان، به انجام رسیده است.روش کار: این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش در زمرۀ تحقیقات توصیفی-پیمایشی قرار دارد. جامعۀ آماری تمامی مصرف‌کنندگان مواد غذایی شهر اصفهان در پاییز و زمستان سال 1395 بودند. با توجه به حجم جامعۀ نامحدود، از فرمول نمونه‌گیری کوکران استفاده شد؛ بنابراین، حجم نمونۀ آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و در نظر گرفتن سطح خطای 0.07، 196 نفر در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، پرسش‌نامۀ استاندارد بود که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر 0.852 محاسبه و تایید شد. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌هایِ جمع‌آوری‌شده از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مولفان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.یافته‌ها: نتایج پژوهش حاکی از این است که نگرش؛ هنجارهای ذهنی، اخلاقی و توصیفی و همچنین کنترل رفتاری ادراک‌شده بر قصد رفتار اخلاقی تاثیر معنی‌داری داشت و در نهایت نیز نقش تعدیل‌گر تعصب مذهبی تایید شد.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته ‌ها می ‌توان گفت با وجود اینکه جامعۀ ایران جامعه‌ای مذهبی است؛ مصرف کنندگان، فارغ از هرگونه گرایش و تعصب مذهبی، به رفتار اخلاقی گرایش دارند و این مسئله بیشتر ریشه در هنجارهای حاکم بر فرد دارد. در این زمینه، بررسی و فهم هنجارهای حاکم در تغییر الگوی رفتار اخلاقی مصرف‌کنندگان اهمیت بسیاری دارد.