>
Fa   |   Ar   |   En
   ایمنی و بهداشت مواد غذایی از منظر اسلام  
   
نویسنده بیگلری حامد ,درگاهی عبداله ,وزیری یاسر ,ایوان‌بقا ریحانه ,حامی مهسا ,پورصادقیان محسن
منبع پژوهش در دين و سلامت - 1399 - دوره : 6 - شماره : 1 - صفحه:131 -143
چکیده    سابقه و هدف: ارتباط ‌غذا‌ با‌ سلامت ‌روح‌ و ‌جسم ‌از‌ مسائلی ‌است‌ که ‌در ‌جهان‌بینی ‌توحیدی ‌و ‌مکتب‌ اسلام ‌به‌ آن ‌اشاره ‌شده ‌است. ‌آیۀ ‌«وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآَنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَهٌ لِلْمُوْمِنِینَ»‌ موید اثر‌گذار‌‌ی آموزه‌‌های ‌دینی در ‌مفهوم‌ ایمنی ‌غذایی ‌است. هدف ‌این‌ مطالعه بررسی رهنمودهای‌ قرآنی ‌در‌ زمینۀ ‌ایمنی‌ و‌ بهداشت مواد‌ غذایی ‌از ‌منظر ‌اسلام ‌بود. روش کار: ‌این ‌مطالعۀ‌ مروری‌ با‌ هدف ‌تحقیق ‌در‌ نظام ‌‌سلامت ‌از ‌طریق‌ بررسی‌های کتابخانه‌‌ای ‌منابع معتبر‌ و‌ آموزه‌‌های ‌دینی، ‌بر‌گزیده‌‌ای ‌از‌ آیات ‌قرآنی‌، احادیث‌ معتبر ‌معصومان‌ (ع)‌، ‌تفاسیر ‌قرآنی ‌مهم و کتاب‌هایی ‌در‌ شرح ‌احادیث ‌و روایات ‌مرتبط ‌با‌ بهداشت‌ و ‌ایمنی ‌مواد ‌غذایی ‌در‌ پایگاه‌های ‌اطلاعاتی ‌ملی‌ و ‌بین‌‌المللی؛ ‌با‌ اتکا‌ بر ‌ابزار ‌گردآوری، مطالعه، ‌تفحص‌ و ‌تعمق و ‌‌با‌ الهام‌‌گیری‌ از‌ آموخته‌های ‌حکیمان تمدن ‌اسلامی ‌به‌ رهنمودهای ‌ایمنی‌ و‌ بهداشت ‌مواد‌ غذایی‌ انجام ‌شد.‌ پس ‌از دسته‌‌بندی، ‌تجزیه‌ و ‌تحلیل و‌ یکپارچه‌سازی ‌نتایج‌ گزارش ‌شد. مولفان مقاله هیچ‌گونه تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.یافته‌ها: حدود ‌250 ‌آیۀ‌ قرآنی ‌و ‌ده‌ها ‌روایت ‌از ‌معصومان ‌(ع) ‌بر ‌اهمیت ‌غذا‌ و ‌تغذیه‌ دلالت ‌می‌کند. در قرآن‌ کریم‌ ‌48‌ بار ‌واژۀ‌ طعام، ‌107 ‌بار ‌واژۀ‌ اکل ‌و ‌39‌ بار‌ ‌واژۀ شراب آورده ‌شده‌ که‌ در‌ آیات‌ مرتبط ‌با طعام، ‌شش بار ‌به حلال ‌بودن‌ غذاها‌ ‌اشاره؛ و‌ در ‌تفاسیر ‌مختلف ‌به اهمیت ‌تغذیۀ جسم ‌در ‌روح‌ ‌تاکید ‌شده است. نگرش ‌به‌ غذا ‌به‌‌عنوان‌ آیه‌ای‌ در شناخت‌ خدا، ‌باورمندی ‌به ‌رازقیت ‌الهی،‌ برخورداری ‌از نیت ‌الهی در ‌مصرف،‌ ادای‌ حقوق نیازمندان ‌به ‌هنگام مصرف،‌ پاکیزگی ‌غذا، تنوع غذایی،‌ التزام ‌به‌ غذای‌ حلال و پرهیز‌ از ‌غذای ‌حرام ‌مهم‌ترین راهبردهای‌ نگرشی‌ و‌ رفتاری ‌ایمنی‌‌ غذایی‌ با‌ نگاه ‌اسلامی ‌است. ‌به‌علاوه، از ‌مهم‌ترین ‌نتایج‌ التزام راهبردهای ایمنی ‌غذایی،‌ کرامت‌ انسان‌ شمرده ‌شده ‌است.نتیجه‌گیری: از‌ آنجا‌ که‌ در‌ آموزه‌‌های ‌وحیانی، ‌تغذیۀ ‌سالم شامل جنبه‌‌های‌ جسمی،‌ روانی، ‌معنوی‌ و‌ اجتماعی است؛ ضروری ‌است‌ ‌سیاست‌‌گذاران ‌عرصۀ‌ سلامت‌ به ‌رویکرد ‌تغذیه‌‌ای اسلام ‌‌توجه کنند ‌تا سلامت ‌همه‌جانبۀ واقعی ‌یا ‌جامع‌‌نگر‌ در‌ جامعه‌ حاصل ‌گردد.
کلیدواژه ایمنی مواد غذایی، بهداشت مواد غذایی، تغذیه در اسلام، تغذیه در قرآن
آدرس دانشگاه علوم پزشکی گناباد, دانشکدۀ بهداشت, گروه مهندسی بهداشت محیط, ایران, دانشگاه علوم پزشکی اردبیل, دانشکدۀ بهداشت،مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت, گروه مهندسی بهداشت محیط, ایران, دانشگاه علوم پزشکی همدان, دانشکدۀ بهداشت, گروه بهداشت, ایران, دانشکدۀ علوم پزشکی خلخال, گروه مامایی, ایران, دانشگاه علوم پزشکی ایران, مرکز تحقیقات مدیریت و اقتصاد سلامت, ایران, دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه, مرکز تحقیقات علوم بهداشتی, گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای, ایران
پست الکترونیکی mo.poursadeghiyan@uswr.ac.ir
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved