بررسی تاثیر آموزش آداب و مهارت‌های زندگی اسلامی بر راهبردهای یادگیری خودتنظیمی، سبک‌های هویتی و رشد اخلاقی دانش‌آموزان

سابقه و هدف: مهارت‌های زندگی اسلامی توانایی‌هایی هستند که با تاکید بر آموزه‌های دینی و تمرین مداوم پرورش می‌یابند و نوجوانان را برای روبه‌رو شدن با مسائل زندگی و افزایش توانایی‌ها و مهارت‌های روانیاجتماعی آماده می‌کنند. ازاین‌رو، لزوم مداخلاتی که بتواند در سطح آموزش و پرورش از آسیب‌های اجتماعی پیشگیری کند، بیشتر از قبل احساس می‌شود. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش آداب و مهارت‌های زندگی اسلامی بر راهبردهای یادگیری خودتنظیمی، سبک‌های هویتی و رشد اخلاقی دانش‌آموزان بود. روش کار: این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی بود. جامعۀ مورد مطالعه دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطۀ اول منطقۀ 22 شهر تهران بودند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند؛ بدین صورت که از بین مدارس منطقۀ 22، چند دبیرستان انتخاب شدند و از بین آنها دبیرستان شهید مطهری جامعۀ پژوهش قرار گرفت و 40 نفر از دانش‌آموزان آن به روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و به شیوۀ تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. آزمودنی‌های گروه آزمایش در هشت جلسۀ هفتگی، مداخلۀ آموزش مهارت‌های زندگی اسلامی دریافت کردند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌های راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (mslq)، سبک‌های هویتی (isi) و قضاوت اخلاقی (dit) بود و داده‌ها به روش تحلیل کوواریانس بررسی شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مولفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، آموزش مهارت‌های زندگی اسلامی موجب تغییر در نمرات راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (فراشناختی= 0.27 و شناختی= 0.59) شده و این آموزش تغییراتی در متغیّرهای هویت هنجاری (43 /0) و تعهد (0.76) به وجود آورده است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد 37 درصد کل واریانس یا تفاوت‌های فردی در رشد اخلاقی دانش‌آموزان مربوط به آموزش آداب و مهارت‌های زندگی اسلامی بوده است.نتیجه‌گیری: آموزش مهارت‌های زندگی اسلامی دانش‌آموزان را قادر می‌سازد که به هویت مستقلی از خود به‌عنوان یک نوجوان متدین با پایندی به ارزش‌های دینی، رشد قضاوت اخلاقی و بهبود راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دست یابند و به آنان کمک می‌کند که دانش، ارزش‌ها و دیدگاه‌های خود را به توانایی‌های واقعی تبدیل کنند.