مناسبات سیاسی اقتصادی ایران و آلمان در بحبوحه جنگ جهانی دوم با تکیه بر اسناد ایرانی

هر چند که پیشینه مناسبات ایران و آلمان به دوران قاجار بازمی‌گردد، اما آلمان، در دوران جنگ جهانی اول بود که توانست نفوذ خود را در ایران گسترش دهد و بر سرنوشت ایران، به خصوص در دو جنگ بین‌الملل موثر باشد. در جنگ جهانی دوم، متفقین ایران را با وجود اعلام رسمی بی‌طرفی اشغال کردند و سبب تهاجم آنها، حضور و نفوذ آلمانی‌ها در ایران اعلام گردید. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با به کارگیری اسناد آرشیوی، در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه مناسبات ایران و آلمان بهانه اشغال کشور را به دست متفقین داد و منجر به ورود ناخواسته ایران به جنگ گردید؟ بر اساس یافته های پژوهش، نظر مساعد شاه، نخبگان سیاسی و ملت ایران به کشور آلمان و امید به وارد کردن این نیروی سوم در جهت کاهش قدرت انگلیس و شوروی باعث افزایش مناسبات دو کشور گردید. در جریان جنگ جهانی دوم، تعدادی از آلمان‌ها در ایران در زمینه‌های صنعتی، عمرانی، تجاری، اداری و نظامی مشغول فعالیت بودند که این امر با بزرگ نمایی سفیر و وابسته مطبوعاتی انگلستان در تهران، به بهانه‌ای برای اشغال ایران تبدیل شد.