روابط ایلخانیان با سلجوقیان روم در پرتو رویکرد اقتصادی مغولان به آسیای صغیر

به دنبال تجزیه امپراطوری سلجوقیان بزرگ، فرزندان سلیمان بن قتلمیش (شاخه ای از خاندان سلطنتی سلجوقی)، حکومت بخش‌هایی از آسیای صغیر را به دست گرفتند و سلسله سلجوقیان روم را در آنجا بنا نهادند. سلسله مذکور، همانند بیشتر حکومت‌های شرق اسلامی، در مقابل سیل مغول قدرت ایستادگی را از دست داد و سرانجام به اطاعت ایلخانیان گردن نهاد. منابع طبیعی غنی و درآمد سرشار آناطولی موجب شد تا همواره رویکرد اقتصادی بر روابط ایلخانیان و دولت نیمه مستقل سلجوقیان روم سایه افکند. این امر نوع و گستره دیگر عرصه های روابط فیمابین را تحت شعاع قرار داد؛ به گونه ای که سلجوقیان روم ابتدا استقلال سیاسی و سپس اختیارات اداری و اقتصادی خویش را از دست دادند و به تدریج از ابتدای قرن هشتم هجری عرصه را به نفع مهاجمان ترک گفتند. نوع روابط اقتصادی با ایلخانیان، وضعیت اجتماعی و سیاسی جامعه آسیای صغیر را تحت تاثیر قرار داد.در این مقاله به بررسی رویکرد اقتصادی ایلخانیان به آناطولی و روند تضعیف و انحلال دولت سلجوقیان روم در مقابل فزونخواهی مغول‌ها پرداخته شده است.