تشکیل پلیس جنوب(1294-1916) ، راهبرد نظامی انگلیس برای استعمار ایران

پلیس جنوب سازمانی نظامی است که در اسفند 1294ش. و دوره جنگ جهانی اول توسط دولت انگلیس در ایران شکل گرفت.  این تحقیق به چگونگی تشکیل نیروی نظامی موسوم به پلیس جنوب در ایران و اهداف استعماری آن از سوی دولت انگلیس و کارکردهایش تا زمان انحلال می‌پردازد. حضور فیزیکی این نیروهای انگلیسی از نخستین روزهای شکل‌گیری با مخالفت‌های گسترده مردم و دولت ایران مواجه گردید، به‌ویژه آنکه عدم شناسایی این اقدام غیرقانونی انگلیس، توسط دولت ایران مداخله در امور داخلی ایران تلقی گردید و عدم تصویب آن در مجلس شورای ملی ایران نشان داد که پلیس جنوب تشکیلاتی ناموجه در ایران بوده و هر قدر هم انگلیسی‌ها تلاش کردند، نتوانستند شناسایی و رسمیت آن را به دولت ایران تحمیل کنند. سرانجام فعالیت پلیس جنوب ایران پس از 5 سال در 1300ش. پایان یافت و بساط آن از ایران برچیده شد. روش پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی بوده و ابزار گردآوری داده‌ها و اطلاعات موجود، برگرفته از منابع کتابخانه‌ای و اسناد روابط خارجی ایران با انگلیس است. یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهد که با تشکیل این سازمان نظامی انگلیسی در ایران، اولین گام راهبردی دولت انگلیس برای مستعمره نمودن ایران به فرماندهی ژنرال سر پرسی سایکس صورت گرفت، اما با مخالفت قاطع دولت ایران و مقاومت سرسختانه ملت ایران به‌ویژه علما، عشایر و روستائیان جنوب ایران مواجه شد. اگر این مخالفت‌های ملی و مذهبی ملت ایران و همراهی نسبی حاکمیت سیاسی در آن روزگار نبود، چه‌بسا که ایران آن روز، سرنوشتی همانند هندوستان و سایر مستعمرات انگلیس داشت.

the formation of the south persia rifles and british military strategy for colonizing iran

the south persia rifles was a military organization established by the british government in iran in 1916, during world war i. this research examines the formation of this military force known as the south persia rifles in iran, its colonial objectives as pursued by the british government, and its functions until its dissolution. the physical presence of these british forces from the very first days of their formation faced widespread opposition from the iranian people and government, particularly as the failure of the iranian government to recognize this illegal british action was seen as interference in iran’s internal affairs. the fact that it was not approved by the iranian majlis (parliament) indicated that the south persia rifles was an illegitimate organization in iran, and no matter how hard the british tried, they could not impose its recognition and legalization on the iranian government. eventually, the activities of the south persia rifles in iran ended after five years in 1921, and it was dismantled. the present research is descriptive-analytical, and the tools for collecting data and information are derived from library sources and documents on iran’s foreign relations with britain. the research findings show that with the formation of this british military organization in iran, the british government, under the command of general sir percy sykes, took the first strategic step towards colonizing iran. however, it faced strong opposition from the iranian government and fierce resistance from the iranian people, especially the clergy, tribesmen, and villagers of southern iran. if it had not been for this national and religious opposition of the iranian people and the relative cooperation of the political authority of the time, perhaps iran would have had a fate similar to that of india and other british colonies.