مرور و ارزیابی عملکرد ایران در شورای بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) (1357-1328ش.)

شورای بین‌المللی موز‌ه‌ها (ایکوم) سازمانی غیردولتی است که در خصوص موزه‌ها و کارگزاران حرفه‌ای آنها با هدف ترویج مزایا و منافع فرهنگی- ‌اجتماعی موزه‌ها، تعریف معیارهای حرفه‌ای و اخلاقی در این حوزه، ایجاد بستر مناسب برای بهره‌برداری از دانش‌های مرتبط، معرفی میراث فرهنگی و برگزاری روز جهانی موزه‌ فعالیت می‌کند. این شورا به‌عنوان زیرمجموعه گروه فرهنگ یونسکو، طی 77 سال با 53576 عضو حرفه‌ای در بیش از 129 کشور، 34 کمیته بین‌المللی، 120 کمیته ملی و 8 اتحادیه منطقه‌ای به فعالیت ادامه می‌دهد. در سال 1328ش. کمیسیون ملی یونسکو در ایران به‌منظور بهبود و توسعه موزه‌های کشور، برقراری تعامل با موزه‌های جهان و آموزش نیروهای متخصص، کمیته ملی موزه‌های ایران را تشکیل داد و این کمیته در سال 1350ش. به عضویت ایکوم پذیرفته شد. فعالیت ایکوم تا سال 1357ش. در ایران ادامه داشت تا اینکه پس از وقوع انقلاب اسلامی به علت عدم پرداخت حق عضویت، به مدت 20 سال راکد ماند و از سال 1377ش. دوباره سازماندهی شد. با توجه به تعریف رسمی موزه‌ها به‌عنوان نهادی غیرانتفاعی و جهان‌شمول برای حفاظت، تفسیر و ارائه میراث ملموس و ناملموس و اهمیت ایکوم در ارتقاء این امر، پژوهش حاضر با بررسی مستندات موجود، ضمن مروری مختصر بر پیشینه شورای بین‌المللی موزه‌ها، به بازخوانی عملکرد ایران در ایکوم و ارزیابی نقاط قوت و ضعف آن طی سال‌های 1328 تا 1357ش. می‌پردازد.

review and evaluation of iran’s performance in the international council of museums (icom) (1949-1978)

international council of museums (icom) is a non-governmental organization that is involved in relation to museums and their professional agents, aiming to promote the advantages and cultural-social benefits of museums, defining professional and ethical standards in this field, creating a suitable platform for the exploitation of relevant knowledge, and introducing cultural heritage, and holding the international museum day. as a subsidiary of unesco, this council continues to operate for 77 years with 45,493 professional members in more than 129 countries, 34 international committees, 120 national committees, and 8 regional unions. according to the available documents, in 1949, in order to improve and develop the museums of the country, establish interaction with international museums, and train the experts, the national commission of unesco in iran established the national committee of iranian museums and this committee was accepted as a member of icom in 1971. icom’s activity continued in iran until 1978 after the occurrence of the islamic revolution due to non-payment of membership fees, it remained stagnant for 20 years and since reorganized from 1998. considering the official definition of museums as a non-profit and universal institution for the protection, interpretation, and presentation of tangible and intangible heritage and the importance of icom in promoting this, the present research, by examining the available documents while briefly reviewing the background of the icom, rereads iran’s performance in icom and evaluates its strengths and weaknesses during the years 1949-1978.