جنگ جهانی دوم و حضور متفقین در بندر بوشهر (13231320ش.)

بندر بوشهر یکی از بندرهای قدیمی خلیج فارس، همواره در تحولات مهم سیاسی و اقتصادی ایران تاثیرگذار بوده است. در طول تاریخ معاصر، نیروهای انگلیسی در چهار مرحله به این بندر هجوم آوردند که آخرین آن مربوط به جنگ جهانی اول بود. علاوه بر این، جنگ جهانی دوم نیز که به سقوط پهلوی اول منتهی گردید، به‌صورت غیرمستقیم بر این بندر تاثیر گذاشت. پژوهش حاضر در پی آن است که به‌شیوه توصیفی - تحلیلی و با استفاده از اسناد آرشیوی موجود در بنیاد ایران‌شناسی بوشهر و سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به این پرسش پاسخ دهد که بوشهر طی دوران حضور متفقین در چه وضعیتی به سر می‌برد و حضور نیروهای بیگانه در این شهر چه پیامدهایی با خود به همراه داشت؟ یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که بحران نان، فقدان ثبات اقتصادی سیاسی، احتکار غله، قحطی و مرگ‌ومیر فراوان در کنار رکود اقتصادی گمرک از جمله پیامدهای ناشی از جنگ جهانی دوم و سقوط رضا شاه بود که حضور متفقین در این بندر به آن دامن زد.

World War II and Presence of the Allies in Bandar Bushehr

AbstractBandar Bushehr is one of the oldest ports of the Persian Gulf, always impacting the Iranian political and economic developments. This port , in contemporary history , has been invaded four times by the British forces, the last one during the 1st  world war. In addition, the 2nd world war which led to the ouster of Reza Shah, though not directly, had its indirect impact on the port. The present paper tries to use a descriptive – analytical method as well as archival documents in Bushehr Iranology Foundation, and the National Library and Archives of Iran , to answer the question how did Bushehr fare during the time of the Allies’ presence, and what consequences did the presence of foreign forces have ? The findings of the research show that the crisis of bread, along with economicpolitical instability, grains hoarding, famine, ubiquitousness of death, coupled with the economic recession of the customs were the consequences of the world war two as well as the fall of Reza Shah, conditions exacerbated by the presence of the allies.