تاثیر روابط خارجی بر گفتمان تجدد در دوره پهلوی اول

اندیشه یا گفتمان تجدد در دوره پهلوی اول، یکی از مفاهیم مهم در حوزه اندیشه سیاسی و اجتماعی بود. علاقه‌مندی رضا شاه به نظریات روشنفکران تجددخواه و شیفتگی وی به پیشرفت‌های اروپا و دنباله‌روی از آنها، موجب اقدامات زیادی در راستای متجددکردن ایران شد؛ اما چون این اندیشه از بالا و توسط دولتی خودکامه صورت می‌گرفت، نتوانست مهم‌ترین بُعد خود، یعنی خرد نقاد و توجه به آرای دیگران را در فضای سیاسی ایران نشان بدهد و در قالب دولتی مستبد و آمرانه، بیشتر از لحاظ جنبه‌های‌ اقتصادی و صنایع پیشرفت‌هایی داشت؛ ازاین‌رو، پیامد این اقدامات، توسعه‌ اقتصادی و نه توسعه سیاسی بود. در پژوهش حاضر، ابتدا به ریشه‌های شکل‌گیری گفتمان تجدد در ایران توجه شده و سپس به روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و آرشیوی، تاثیر روابط خارجی ایران با سایر دولت‌ها بر پیشرفت این گفتمان در دوره پهلوی اول بررسی شده است. دغدغه و پرسش این پژوهش، تاثیر روابط خارجی بر تسلط‌یافتن گفتمان تجدد در دوره پهلوی اول و میزان اجرای آن در جامعه ایران آن روزگار است. تجددخواهی تا زمانی که در دوره پهلوی به‌شکل گفتمان درنیامد، نتوانست به مرحله اجرا برسد. در دوره مورد بحث، به جنبه اقتصادی این مقوله توجه شد و از طریق توسعه روابط با کشورهای غربی اجرایی گردید. از طرفی، تجددخواهی در ایران با دو دسته از طرفداران مواجه بود: عده ای خواهان تسلیم مطلق و عده ای معتقد به برخورد گزینشی با این مقوله بودند.

Impact of Foreign Relations on Modernity Discourse in First Pahlavi Era

The modernity thinking or Modernity discourse in the 1st Pahlavi’s era was a conceptual  bedrock in the area of political and social thought. Modernity was the followup of the idea of change and progress, whose historical background can be traced back to the thinkers of the Qajar era returned from the west. This period’s thinkers, always impressed by the west, were preoccupied with modernism, and made huge efforts to advance modern thoughts, but due to the weakness of and lack of support by the central government got nowhere. This trend continued up to Reza Shah rule who was, an ardent follower of the modern thinkers and lover of the Europeans’ advances, taking many actions to modernize Iran. Due to the fact that was coming upside down from an absolute and autocrat government, it failed to accommodate its most important dimension, that is critiquing reason and consideration of other’s opinions, and in the mold of an imperative and despotic government, made some progress only in the economic and industrial areas. In this paper, first, the roots of the discourse of Modernity in Iran and how it took shape are addressed, then, we address the impact of foreign relations with other countries on the advancement of this discourse during the 1st Pahlavi’s era , using the descriptive – analytical method, and by relying on library and archive sources. The concern and question of this research is the impact of foreign relations on dominance of the Modernity Discourse in the 1st Pahlavi era, and the extent to which it was implemented in the then Iranian society. Modernism Until formulated as a discourse in the Pahlavi era, failed to be implemented. During the Pahlavi era, this matter happened by developing  ties with western countries. Meanwhile, Modernity was faced with two groups of proponents; some believed in total submission and some were fans of selective address of the phenomenon.