کوچ اجباری و تبعید ایرانیان مقیم شوروی به قزاقستان

ایرانیان مقیم شوروی همانند بسیاری از اقوام ساکن آن کشور از سرکوب های سیاسی دوران استالین مصون نماندند و قربانی سیاست های غیر انسانی و ظالمانه حکومتی شدند که ادعای برابری، عدالت و آزادی خلق ها را داشت. در این دوره، هزاران ایرانی به اعدام، زندان، تبعید، کوچ اجباری و کار اجباری در اردوگاه هایی با شرایط طاقت فرسا محکوم شدند. هزاران نفر از ایرانیان ساکن قفقاز در سال های 1939-1937م. به‌ صورت دسته‌جمعی و به شکل خانوادگی به قزاقستان کوچانده شدند و در سال های بعد نیز شمار زیادی از ایرانی های مقیم در دیگر نقاط شوروی به این جمهوری تبعید شدند. این افراد که عموماً در مناطق جنوبی قزاقستان اسکان یافتند، ضمن تلاش برای حفظ آداب و سنن ملی خود در تعامل با جامعه میزبان، هویت اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جدیدی پیدا کردند. کوچ اجباری و تبعید ایرانی های مقیم شوروی در راستای سیاست های پاکسازی جمعیتی مناطق مرزی، سرکوب قومیت ها و خاموش کردن صدای مخالفین بوده است و دلیل انتخاب قزاقستان برای اسکان آنها، دوری از مرزهای شوروی و جبهه های جنگ و استفاده از نیروی کار آنها در چارچوب سیاست های خاص توسعه اقتصادی شوروی بود.