مناسبات صفویه با عثمانی در زمان شاه طهماسب اول

عوامل متنوعی در بی‌ثباتیِ روابط ایران و عثمانی نقش داشته‌اند. مناسبات ایران و عثمانی در دوره شاه طهماسب با کشمکش و درگیری همراه بوده است. سلطان سلیمان قانونی با استفاده از مسائل داخلی ایران، چند بار به ایران حمله کرد، اما بر اثر پایداری سپاه ایران، ناچار شد عقب‌نشینی کند. در آخرین حمله، سلطان سلیمان به پیروزی قاطعی دست نیافت و به قرارداد صلح در آماسیه رضایت داد. موضوع بنیادین این است که مناسبات سلطان سلیمان عثمانی با شاه طهماسب صفوی چگونه بوده است؟ در پژوهش حاضر با روش تاریخی تحلیلی این موضوع بررسی خواهد شد و هدف اصلی، شناخت علل بروز اختلافات و جنگ‌ها بین دو کشور و تاثیر قرارداد صلح آماسیه است. روابط عثمانی با صفوی در زمان شاه طهماسب خصمانه بود و فرار و پناهندگی شاهزادگان و عمّال سیاسی بر تحریک عثمانی برای جنگ با ایران می‌افزود. با وجود اختلافات روزافزون دهه‌های نخست تاسیس حکومت صفوی، در زمان شاه طهماسب و در اثر موافقتنامۀ آماسیه، اختلافات مذهبی و سیاسی کاهش یافت و مناسبات به روابط کمابیش دوستانه نزدیک شد.

SafavidOttoman Relations under Shah Tahmasp I

Various factors have contributed to destabilizing IranOttoman relation. under Shah Tahmasp relations between two countries were rife with tension and conflict. Sultan Suleiman the Magnificent took advantage of Iran’s domestic problems and launched several attacks on Iran, but Ottoman forces ultimately retreat due to fierce Iranian resistance. On his last military campaign against Iran, Suleiman could not win a decisive victory, thus conceded to the Peace of Amasya. The fundamental question of this research has been to study Suleiman’s relations the Safavid Shah Tahmasp. The research uses HistoricalAnalytical method to find answers to that question. The main aim has been to identify the reasons for conflict and war between the two countries and the implications of the Peace of Amasya. Under Shah Tahmasp IranOttoman relations were hostile and defectors among the rank of princes on the two sides always exacerbated the alreadyhostile relations. Despite increasing disputes during the first decades of the Safavid Empire, due to the Peace of Amasya under Shah Tahmasp, religious and political differences were reduced and relations took a rather friendly turn.