بهرام پنجم (گور) در قفقاز و آسیای مرکزی

در دورۀ بهرام پنجم که از ادوار بسیار مهم و پر حادثه دورۀ ساسانی است، قفقاز و آسیای مرکزی از جمله مراکز اصلی مناقشات بین ایران و روم، شاهان و حاکمان محلی بود. این مناطق شرایط اقتصادی، سیاسی، مذهبی و جغرافیایی خاصی داشت و شاهان ایران، امپراتوران روم، شاهکان ارمنستان و حاکمان محلی برای دستیابی بر این مناطق از هر کوششی دریغ نمی‌کردند. چه عوامل و زمینه‌هایی موجب تغییر و تحول در مناطق شمال غربی (قفقاز) و شرقی (آسیای مرکزی) ایران شد؟ در این مقاله کوشش شده است تا با بررسی تغییر و تحولات این دوره، عوامل و زمینه‌های موثر بر روند حاکم، با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی شناسایی و تبیین شود. در این دوره بنا به دلایلی، برخی از ایالات ایران مورد تعرض روم، ارامنه و اقوام شرقی قرار گرفت و موجب تغییرات اساسی در شمال غربی و مرزهای شرقی ایران گردید. بی‌مسئولیتی شاه ساسانی و دخالت بزرگان و اشراف، زیاده‌خواهی، عدم احترام متقابل، سیاست تغییر مذهب و دستیابی به منابع ثروت از عوامل موثر در این روند بوده است.

Bahram V (Gȗr) in the Caucasus and Central Asia

Bahram V’s reign constitutes a significantly important and eventful epoch in the Sassanid era during which the Caucasus and Central Asia were hotly disputed amongst Sassanid Empire, Rome and local kings and rulers. The disputed lands were characterized by special economic, political, religious and geographical features which drew the attention of Iranian Kings, Roman empires, Armenian Lords and local rulers leading them to go to great lengths to dominate the land. What were the reasons for the developments in the Northwestern (the Caucasus) and eastern (Central Asia) part of Iran? This article seeks to put these developments in its proper historical context in order to study the determining factors shaping the prevailing political atmosphere by means of descriptiveanalytical method. For some reasons, some parts of Iran were invaded by the Romans, Armenians and eastern tribes which brought about fundamental change in the northwestern areas and eastern borders. The irresponsibility of the Sassanid kings along with the corrupt influence of lords and nobles, greed, lack of mutual respect, religious conversion and acquisition of wealth propelled this downward trend.