شاخصه‌های شناخت روایات افتائی از تعلیمی

یکی از تقسیمات مطرح شده در ارتباط با روایات، تقسیم آن به روایات افتائی و تعلیمی است، روایات افتائی به روایاتی اطلاق می‌شود که صرفاً بیان کننده وظیفه فعلی فردِ سوال کننده است در مقابلِ روایات تعلیمی که بیان کننده حکم کلی به منظور تربیت فقهاء و مجتهدین می‌باشد. از مهمترین امور در ارتباط با این تقسیم، ارائه شاخصه‌هایی است که با استفاده از آنها بتوان روایات تعلیمی و افتائی را از یکدیگر تفکیک نمود. در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و از رهگذر نمونه‌یابی در کتاب تهذیب شیخ طوسی مهمترین شاخصه‌های شناخت این دو دسته روایات ارائه شود و در نهایت چنین نتیجه گرفته شده است که چهار شاخص اصلیِ صفات راوی، شرائط زمان صدور روایت، مضمون روایت و بهره بردن از اسلوب تعلیم، مهمترین شاخصه جهت شناخت روایات تعلیمی است و لازم است فرد از این موارد اطمینان به دست آورد تا بتواند احکام روایات تعلیمی را جاری سازد.

the characteristics of knowing iftā’ī narrations from ta’līmī

one of the divisions proposed in connection with the narration is its division into iftā’ī and ta’līmī. iftā’ī narration refers to the narration that only expresses the current duty of the questioner. on the other hand, there are ta’līmī traditions that express the general ruling for the purpose of training jurists (fuqahā) and master jurists (mujtahidīn). one of the most important issues regarding this division is to provide characteristics that can be used to distinguish between taʻlīmī and iftā’ī narratives. by using the descriptive-analytical method and through sampling in the book tahdhīb al-aḥkām of shaykh al-ṭūsī, this study has tried to present the most important characteristics of knowing these two categories of narrations. this study has concluded that the four main characteristics of the narrator’s attributes, the conditions of the time of issuing the narration, the content of the narration, and the use of the ta’līm style, are the most important characteristics for understanding ta’līmī narrations. it is worth noting that all these characteristics are used as a witness for being ta’līmī and it is necessary for a person to be sure of these things in order to be able to apply the rulings of ta’līmī narrations.