بررسی تطبیقی آموزه دونادون در آیین یارسان و تناسخ

«دونادون» دومین اصل از اصول اعتقادی یارسان و از چالش‌برانگیزترین عقاید ایشان است. در طول تاریخ و در سیر تطور آیین یارسان، پیروان آن در تفسیر دونادون با هم اختلاف دارند. این اندیشه همواره مورد انتقاد غیر یارسانیان بوده است و بسیاری از محققان دونادون را تناسخ محدود می‌دانند. برخی از سرسپردگان آیین یارسان به‌صراحت دونادون را همان تناسخ می‌دانند. برخی دیگر هرچند از به کار بردن واژه تناسخ برای دونادون آشفته می‌شوند، این دو اندیشه را جدای از هم می‌دانند، اما تفسیرشان از ماهیت دونادون همان معنا و مفهوم تناسخ است. پیش‌فرض ضروری تحقیق این است که سرسپردگان آیین یارسان در طول تاریخ با هم در عقاید و آداب و رسوم، از جمله دونادون، اختلاف نظر داشته‌اند. سوال پیشِ روی این تحقیق این است که دونادون چیست و چه نسبتی با تناسخ دارد. در این پژوهش بر آنیم با جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای با روش توصیفی تحلیلی و تطبیقی ابتدا ماهیت دونادون را مشخص، سپس رابطه آن با تناسخ را تبیین کنیم.

a comparative study of the doctrine of dunaduni in yarsanism and metempsychosis

dunaduni is the second principle of yarsan beliefs, representing one of their most contentious doctrines. throughout the history and evolution of yarsanism, followers have debated the interpretation of dunaduni. this doctrine has consistently faced criticism from non-yarsanists, with many scholars regarding dunaduni as a limited form of metempsychosis. some proponents of yarsanism explicitly equate dunaduni with metempsychosis, while others, although hesitant to use the term metempsychosis, differentiate the two doctrines. however, their understanding of the nature of dunaduni often aligns with the concept of metempsychosis. this research assumes that yarsanists have historically disagreed on various beliefs and rituals, including dunaduni. the primary focus of this research is to investigate the nature of dunaduni and its connection to metempsychosis. drawing upon library data and employing descriptive-analytical and comparative methods, we aim to delineate the essence of dunaduni and subsequently explore its relationship with metempsychosis.