درآمدی بر مدل تحلیلی بازسازی جغرافیای تاریخی برای فهم دقیق کلام امامان (ع)

بازیابی اطلاعات پیرامونی احادیث سبب فهم دقیق‌تر کلام امامان (ع) می‌شود. فقدان این اطلاعات پیرامونی گاه سبب فهمی متفاوت با زمان صدور می‌شود. این تحقیق به دنبال یافتن الگویی شاخصه‌مند، برای بازسازی این اطلاعات پیرامونی و فضای صدور است. بررسی دانش جغرافیای جدید و استفاده از روش تحلیل جغرافیای تاریخی راه رسیدن به این بازیابی است. در این تحقیق ابتدا مفاهیم جغرافیای جدید معرفی می‌شود؛ سپس روش تحلیل جغرافیایی با علوم حدیث بومی‌سازی می‌شود. بدین‌منظور، کلامی از امام (ع) به مثابه چشم‌اندازی فرهنگی تحلیل می‌شود و مقولات و مفاهیم در چهار بخش موضوعات فرهنگی حدیث، حوزه‌های فرهنگی حدیث، چشم‌انداز جغرافیای فرهنگی حدیث و بوم‌شناسی فرهنگی حدیث بررسی می‌گردد. در نهایت، با روش تحلیل کیفی مقولاتی که در زیرمجموعه هر کدام از این بخش‌ها قرار دارند، همانند درختواره ذیل نمودار مفهومی قرار می‌گیرد و معرفی می‌شود. ادامه این استنتاج و پاسخ‌گویی به پرسش‌هایی که ذیل هر بخش مطرح می‌شود، سبب تولید و بازیابی اطلاعاتِ پیرامونِ حدیث تحتِ بررسی می‌شود و به روشن‌شدن مفهوم دقیق کلام امام (ع) می‌انجامد. این روش کلام امامان (ع) را به عنوان گزاره‌ای تاریخی و مشحون از نکاتِ پُرکاربردِ پیرامونی می‌نگرد و از نگاه بسیط به احادیث پرهیز می‌دهد.

an introduction to the analytical model of reconstruction of historical geography for a precise understanding of imams’ words

retrieving the surrounding information of hadiths leads to a more accurate understanding of imams’ words. the lack of this peripheral information sometimes causes an understanding different from that of the people of the imams’ time. the current paper seeks to find a distinctive model for the reconstruction of the peripheral information and context. examining the science of new geography and using the historical geography analysis method are the ways to achieve this recovery. in this research, the concepts of new geography are first introduced. then, the method of geographical analysis is adapted to the science of hadith. for this purpose, a speech of imams is analyzed as a cultural view, and categories and concepts are examined in four sections: cultural topics of hadith, cultural areas of hadith, perspective of cultural geography of hadith, and cultural ecology of hadith. finally, with the method of qualitative analysis, the categories that are in the subset of each section are placed and introduced in the form of a tree under the conceptual diagram. this inference and answering the questions that are raised under each section causes the production and retrieval of information about hadiths and leads to the clarification of the exact meaning of imams’ words. this method considers the words of the imams (as) as historical propositions full of widely used peripheral points and avoids a simplistic view of hadiths.