پذیرش توبه مرتد فطری از منظر قرآن و سنت با توجه بر تعزیری‌بودن حکم ارتداد

پدیده ارتداد، به مفهوم کفر پس از ایمان، از بحث‌برانگیزترین مسائل فقهی و حقوقی است و به ملی و فطری تقسیم می‌شود. هر یک از این انواع حکم متمایزی دارد. درباره مرتد فطری دیدگاه‌های مختلفی در منابع فقهی دیده می‌شود. یافته‌های تحقیق پیش رو، با استفاده از منابع اصلی و تخصصی مبتنی بر روش توصیفی‌تحلیلی نشان می‌دهد که تمامی مجازات‌ها تعزیری است، به استثنای آنهایی که نصوص معتبر بر حدبودن آن، اقامه شده است، مانند زنا، لواط، شرب خمر و ... . مسئله اساسی در این تحقیق پذیرش توبه مرتد فطری به صورت مطلق است و احکام سه‌گانه قتل، مباینت از زوجه و عده وفات، و ارث‌بردن وراث با توبه مرتد فطری رفع می‌شود. در این میان می‌توان به دیدگاه شهید ثانی در مسالک و لمعه، قاضی ابن‌براج و ابن‌جنید اشاره کرد. از نوآوری‌های این تحقیق، اصل تعزیری‌بودن مجازات‌ها و مقدرنبودن میزان عقوبت تمامی تعزیرات است که در این مقاله اثبات می‌شود.

Accepting the Repentance of the Natural Apostate from the Perspective of the Quran and Sunnah, Considering the Sentence of Apostasy as Ta‘zir

Apostasy, meaning disbelief after faith, is one of the most controversial jurisprudential and legal issues and is divided into national and natural, each of which has a different ruling. There are different views about natural apostates in jurisprudential sources. Findings of the present research, using main and specialized sources based on descriptiveanalytical method, show that all punishments are Ta‘zirs (offenses at the discretion of the judge), except those that according to authentic texts are Hodud (offenses fixed by the Quran or Hadith), such as adultery, sodomy, drinking alcohol, etc. The main issue in this research is accepting the repentance of the natural apostate in absolute terms, and the three sentences of execution, separation from wife and iddah of death (the waiting period after the death of husband), and the inheritance of heirs are overturned by the repentance of the natural apostate. In the meantime, we can refer to the views of Shahid Thani in Masalek and Lomah, Ghazi Ibn Barraj and Ibn Jonayd. One of the innovations of this research is the principle of Ta‘ziri nature of punishments and the lack of fixed punishments for all Ta‘zirs.