نقش عقل در شناخت خدا از دیدگاه نهج‌البلاغه

عقل یکی از منابع مهم معرفت است. مکتب‌های گوناگون، در طول تاریخ، دیدگاه‌های متفاوتی درباره عقل مطرح کرده‌اند. در نهج‌البلاغه، که یکی از منابع موثق نزد شیعه است، نقش عقل در کسب معرفت دینی مطرح شده است. در این مقاله نقش عقل در شناخت خدا از دیدگاه نهج‌البلاغه بررسی می‌شود. ابتدا به مفهوم‌شناسی عقل و تعریف آن می‌پردازیم و سپس جایگاه و ارزش عقل در نهج‌البلاغه را بررسی می‌کنیم. در ادامه میزان توانایی عقل در شناخت خدا را که شامل براهین عقلی دال بر وجود خدا است بررسی خواهیم کرد و در انتها محدودیت‌های عقل و ناتوانی آن در احاطه بر وجود خدا را می‌کاویم. نتیجه این پژوهش آن است که هرچند در نهج‌البلاغه، از ناتوانی عقل در احاطه بر وجود خدا سخن گفته شده، اما براهین عقلی نیز که بر وجود خدا دلالت دارد اقامه شده است.

The Role of Intellect in Knowing God from the Perspective of Nahj alBalaghah

Intellect is one of the most important sources of knowledge. Various schools of thought throughout history have put forward different views on intellect. In Nahj alBalaghah, which is one of the relia(ع)le sources among the Shiites, the role of intellect in acquiring religious knowledge is expressed. In this article, the role of intellect in knowing God from the perspective of Nahj alBalaghah is examined. First, we deal with the concept of intellect and its definition, and then we examine its position and value in Nahj alBalaghah. In the following, we will examine the extent of the intellect’s a(ع)ility to know God, which includes rational arguments for the existence of God. In the end, we will explore the limitations of the intellect and its ina(ع)ility to surround God’s existence. The result of the research is that although the ina(ع)ility of the intellect to surround God’s existence is discussed in Nahj alBalaghah, rational arguments for the existence of God are also made therein.