نقش زمان و مکان و مقتضیات آنها در بررسی گزارش‌های عاشورایی

زمان و مکان دو عنصر اساسی تشکیل‌دهنده حوادث تاریخی‌اند و بدون آنها تصور و تصدیق هیچ واقعه‌ای امکان‌پذیر نخواهد بود. از این‌رو یکی از ابزارهای مهم ارزیابی اخبار تاریخی که از گذشته نیز مورخان به آن توجه داشته و از آن استفاده کرده‌اند بررسی مقتضیات زمانی و مکانی رخدادها است. یکی از این رویدادها حادثه عظیم عاشورای سال 61 ه‍.ق. است که گزارش‌های مربوط به آن، به منظور بررسی چرایی و چیستی آن واقعه، همواره محل رجوع و مطالعه صاحب‌نظران و اندیشمندان بوده و هست. با این حال، نگاهی به سخن تحلیلگران حادثه و برداشت آنان از برخی اخبار، بیانگر فقدان توجه و دقت کافی بیشتر آنها در مسئله اساسی لزوم بررسی موقعیت زمانی و مکانی گزارش‌های عاشورایی است. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی برخی گزارش‌های قیام را از لحاظ اقتضائات زمانی و مکانی می‌کاود و نشان می‌دهد که فقدان آن چگونه زمینه پیدایی تحلیل‌های نادرست را از نهضت سیدالشهداء (ع) فرآهم آورده است.

The Role of Time and Space, and their Requirements, in Studying of Ashura Reports

Time and space are two basic elements forming the historical events and without them, affirmation and conception of any events is not possible. Therefore one of the important tools for evaluating the historical news, being considerable and used by some historians, is studying the events time and space requirements. One of these events, is the great event of Ashura that was occurred in 61 AH, and the reports of this event always are studied by experts and intellectuals because of it quiddity. However a glimpse to speech of event analysts, and their conception has shown that most of them don’t have enough attention and accuracy to the basic issue that is necessity for studying Ashura reports. This article analyses some reports of insurrection in aspect of time and space requirements and prove loss of that, how provide the base of incorrect analysis of Imam hussein's movement.