مضمون‌شناسی احادیث خلقت نوری اهل‌البیت (ع)

خلقت نوری اهل‌البیت (ع)، یعنی آفرینش ایشان از نور، از جمله موضوعات محل بحث در کلام امامیه است. ریشه تاریخی این بحث روایات عمدتاً امامی است که در کتب و جوامع حدیثی مندرج‌اند. این روایات در مجموع حاوی تفاصیلی هستند که هر تک‌روایت فقط به بیان برخی از آنها بسنده کرده است. مقاله حاضر می‌کوشد فارغ از صحت و سقم سندی و بررسی‌های دلالی و تفسیری، صرفاً با کنار هم چیدن و برش‌زدن و دسته‌بندی روایات مربوط، تصویر جامعی از ماجرای خلقت نوری اهل‌البیت (ع) از آغاز تا انجام ترسیم کند. منبع پژوهش حاضر کتب روایی امامیه تا قرن پنجم است. حاصل جمع مضمون روایات خلقت نوری این است که خداوند اهل‌البیت (ع) را از نور خودش آفرید و ایشان را نزد عرش خود قرار داد تا مشغول حمد و تسبیح الاهی شوند. پس از آفرینش حضرت آدم انوار اهل‌البیت (ع) همچون نوری یکپارچه در صلب حضرت آدم قرار گرفت و نسل به نسل در اصلاب و ارحام پاک منتقل شد تا در نهایت تک‌تک اهل‌البیت (ع) قدم در عالم دنیا نهادند.

Thematology of Traditions Concerned with Creation of the Prophet and his Household out of Light

Luminous creation of the Prophet and his household, that is their creation as luminous entities out of the light of God, is a debated and controversial issue in Imamite’s theology. The raise of this issue is rooted mainly in narrations of luminous creation related from the prophet and his household themselves. The narrations prime face doesn’t seem to provide us with a complete story of luminous creation, but when taken as parts of a puzzle seems to have common conceptual links with each other that enables us to catch the whole story. Using this method, we came to the conclusion that according to these narrations God created the prophet and his household as luminous entities before the creation of other creatures. Then they kept minifying and praising God in front of or besides the divine throne. After the creation of Adam, God put them as a unified light in his loin. This light transmitted in his progeny from the fathers to the mothers till the father and the mother of the prophet and every member of the household of the prophet. So every one of them transmitted from the last loin to the last womb were born to conduct an earthly life.