کنکاشی در جریان تفکر شیعی در ایران نیمۀ اول قرن هفتم (آثار و افکار محمد بن حسین بن حسن رازی آبی)

شناخت تفکر شیعی در ایران میان قرن‌های ششم تا نهم هجری، همچنان نیازمند شناخت بهتر شخصیت‌ها و آثار شیعیانی است که هدایت جامعۀ تشیع را در ایران مرکزی، حد فاصل سبزوار، استرآباد، ری، آوه و فراهان، قم و کاشان تا سمنان و دامغان بر عهده داشته‌اند. یکی از این چهره‌ها که در دو سه دهۀ اخیر، ‌اندکی شناخته شده و همچنان، آثار ناشناخته‌ای دارد، محمد بن حسین رازی آبی (زنده در 630ق) است. وی نویسندۀ کتاب تبصره العوام است که بیش از نزدیک پنج قرن، به نام شخص دیگری شناخته می‌شد. از وی آثاری در کلام و فقه یافت و برخی چاپ شده است. محور اصلی مقالۀ حاضر، مرور آثار و افکار وی است که حلقه‌ای تازه‌یافته از افکار شیعی در ایران نیمۀ اول قرن هفتم است.

An Exploration into the currents of Shiite thought In Iran in the first half of seventh AH century(Works and thoughts of Mohammad Ibn Hussein Ibn Hassan Razi Abi, alive in 630)

Recognition of Shiite thought in Iran in the sixth century AH to the ninth, still need a better understanding of the characters and works of Shiites that have directed the Shiite community in central Iran Sabzevar, AstarAbad, Ray, Aveh, Farahan, Qom, Kashan, Semnan and Damghan. One of these figures which little is known in the last three decades, and still has unknown works, is Mohammad Ibn Hussein Razi Abi. He is the author of “Tabserat AlAvam” which over nearly five centuries was known by the name of someone else. Some of his works on theology and jurisprudence have been found and some have been published. The core of the present paper is a review of the works and thoughts of him as a newfound linkage of Shiite thought in the first half of the seventh century.