تطبیق الگوی دعوت فردی‌تربیتی (فرهنگی) بر دعوت پیامبر (ص) در مکه

از الگوهای مهم دعوت، الگوی فردی‌فرهنگی و اجتماعی‌ساختاری است. در الگوی اول، دعوت بیشتر جنبه فردی دارد و هدف، رساندن پیام به هر یک از مخاطبان است. در این الگوی ‌روان‌شناختی، مخاطب در اثرپذیری دعوت بسیار تاثیرگذار است، اما به نوع طبقه اجتماعی و ساختارهای اجتماعی توجهی نمی‌شود. در این پژوهش، دعوت پیامبر اسلام ص در دوران مکه با روش کیفی تطبیق الگو تحلیل می‌شود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بسنده‌کردن به جنبه‌های فردی مخاطبان و بی‌توجهی به شاخصه‌ها و مدل‌های اجتماعی برای تحلیل کامل، صحیح نیست. دعوت پیامبر ص در مکه به رغم آنکه بیشتر جنبه فردی داشت، اما گاهی، مثلاً در انذار خویشاوندان و ارسال نامه به نجاشی، شاخصه‌های مدل اجتماعی را به خدمت می‌گرفت. بر اساس این فرضیه می‌توان برای دعوت پیامبر اکرم ص در مکه مدلی دوبعدی مطرح کرد. در این تحقیق، با استفاده از روش تطبیق الگو، درصدد شناخت معیارها و شاخصه‌های مدل دعوت و تطبیق آن بر سیره و روش دعوت پیامبر اسلام ص در دوران مکه و پس از بعثت هستیم تا ببینیم نوع دعوت ایشان در مکه بر اساس چه نوع مدل دعوتی (فردی‌فرهنگی یا اجتماعی‌ساختاری) تبیین و تحلیل می‌شود.

Adapting the Pattern of Individualeducational (Cultural) Invitation to the Invitation of the Prophet (Ṣ) in Mecca

Among the important patterns of invitation are the individualcultural pattern and socialstructural pattern. According to the former, the invitation is more individual and the goal is to convey the message to each audience. In this psychological pattern, the audience is very influential in the effectiveness of the invitation, however, the type of social class and social structures are not considered. In this study, the invitation of the Prophet of Islam (Ṣ) in the era of Mecca is analyzed by the qualitative method of pattern matching. The research results show that it is not correct to be content with the individual aspects of the audience and ignore the social characteristics and patterns for a complete analysis. The invitation of the Prophet (Ṣ) in Mecca, although it was mostly individual, sometimes used the characteristics of a social pattern, for example in warning relatives and sending letter to Najjāshī. On the basis of this hypothesis, a twodimensional pattern can be proposed for the Holy Prophet’s (Ṣ) invitation in Mecca. In this paper, using the pattern matching method, we try to identify the criteria and characteristics of the invitation pattern, and then adapt them to the Prophet’s invitation method during Mecca and also after his advent there in order to see based on what kind of invitation pattern (i.e. individual, cultural or socialstructural), his invitation in Mecca can be explained and analyzed.