تبیین نقش فرهنگی مسجد در توسعه‌ هویت اسلامی و ارتقاء پایداری اجتماعی محله (نمونه موردی: مسجد امام سمنان)

حمایت از زندگی اجتماعی و فرهنگی از طریق ارتقاء فضاهای عمومی مانند مساجد، برای درگیر کردن مردم و شهر، افزایش ارزش‌های فرهنگی و ایجاد ساختارهای با هویت، ضروری است. همچنین کالبد مساجد در معماری شهرهای جدید، انعکاس‌دهنده‌ هویت محله‌های امروزی نمی‌باشند. بنابراین هدف این پژوهش، تبین نقش فرهنگی مسجد و اولویت‌بندی شاخص‌های کالبدی آن‌ به عنوان فضای عمومی برای توسعه‌ هویت اسلامی و ایجاد پایداری اجتماعی در محله می‌باشد. بنابراین با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، ابتدا شاخص‌های فرهنگی مسجد طبق معیارهای پایداری اجتماعی، با استفاده از تکنیک تصمیم‌گیری چند معیاره‌ شباهت به گزینه ایده‌آل (تاپسیس)، اولویت‌بندی شده است. در ادامه با برداشت میدانی و تکمیل پرسشنامه توسط ساکنین محله و کارشناسان، نقش فرهنگی مسجد امام سمنان در هویت اسلامی کالبد محله، با استفاده از تکنیک تحلیلی سوات و با بهره‌گیری از روش ای اچ پی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد مولفه داشتن کاربری‌های مکمل و ارائه خدمات عمومی در اولویت اول شاخص‌های فرهنگی مسجد در توسعه‌ هویت اسلامی و ایجاد پایداری اجتماعی، قرار گرفته است. بنابراین باید مساجد از دیدگاه کل‌نگرانه و عملکردی در ساختار شهرها در نظر گرفته شود و فعالیت‌های متنوع و درخور شخصیت مسجد در آن جریان داشته باشد تا با جذب گروه‌های مختلف اجتماعی، باعث اجتماع‌پذیری مساجد شود.