بررسی کیفیت، کمیت و مدیریت پسماندهای دندانپزشکی در 4 کلینیک دندانپزشکی شهر تهران

زمینه و هدف: پسماندهای دندانپزشکی یکی ازبزرگترین معضلات زیست محیطی هستند که به علت دارا بودن عوامل خطرناک سمی و بیماریزا از جمله مواد زائد عفونی، دارویی و شیمیایی سمی از حساسیت خاصی برخوردار است. هدف این مطالعه تعیین کیفیت، کمیت و مدیریت پسماندهای دندانپزشکی در 4 کلینیک دندانپزشکی شهر تهران بود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی جامعه مورد بررسی 4 کلینیک دندانپزشکی در غرب، مرکز، شرق و شمال شهر تهران بود. در مجموع 195 نمونه برداشت شد. سپس نمونه پسماند بصورت دستی به 36 جزء جداسازی شد. در ادامه با استفاده از ترازوی آزمایشگاهی توزین گردیدند. برای ارزیابی وضع موجود و روند اجرایی مدیریت پسماند خطرناک دندانپزشکی، از یک چک لیست حاوی 54 سوال استفاده کردیم. یافته ها: بر اساس نمرات بدست آمده، وضعیت مدیریت 3 کلینیک متوسط و فقط کلینیک شماره 4 مدیریت خوبی داشت. درصد سرانه بخش عفونی پسماندها بجز کلینیک شماره یک که 50 درصد بود، بقیه 48 درصد حاصل شد. درصد سرانه برای بخش شیمیایی دارویی پسماندها بجز کلینیک شماره یک که 36درصد بود، بقیه کلینیکها 48 حاصل شد. سرانه برای بخش سمی در همه کلینیکها، 13درصد بود. میانگین سرانه پسماند عفونی، سمی و شیمیایی دارویی به ترتیب برابر با 81/9 ± 09/187 ، 4/1 ± 38/48 و 33/4 ±147 گرم در روز بود. نتیجه گیری: با توجه به وجود انواع مواد و اجزای مختلف با خصوصیات متفاوت در پسماندهای های دندانپزشکی، مدیریت بهینه این نوع پسماندها می بایست بر اساس خصوصیات ویژه آن صورت پذیرد که شامل برنامه های کاهش تولید پسماند، جداسازی و بازیافت و استفاده مجدد می باشد.

Evaluation of the Quality, Quantity and Management of Dental Waste in 4 Dental Clinics of Tehran City

Objective: Dental wastes are one of the environmental issues which are of great importance due to having hazardous, toxic, and pathogenic agents such as infectious, medical, chemical, and toxic wastes. The objective of this study was to determine the quality, quantity, and management of dental wastes in 4 dental clinics in Tehran. Methods: In this crosssectional descriptive study, the study area was consisted of 4 dental clinics in west, center, east, and north of Tehran city. Overall, 195 samples were taken. Then, the wastes were manually segmented and divided into 36 parts. In continue they were weighted using a laboratory scale. In order to examine the current state and the implementation process of hazardous dental waste management, we applied a checklist technique which was containing 54 questions. Results: According to the obtained scores, management quality of 3 clinics was proved to be at an average level and only clinic number 4 was perfectly managed. The capita percentage for infectious waste except for clinic 1, which was 50%, was 48% for all clinics. The capita percentage for chemicalpharmaceutical waste except for clinic 1, which was 36%, was 48% for all clinics. The amount of toxic waste for each clinic was 13%. The averages of infectious, toxic and chemicalpharmaceutical wastes were 187.09 plusmn; 9.81, 48.38 plusmn; 1.4, and 147 plusmn; 4.33 g per capita per day, respectively. Conclusion: Considering the existence of different types of materials with different components and various features in dental wastes, their optimal management must be done based on their specific features which are include plans for generation reduction, segmentation, separation, and recycling of these wastes.