بررسی اثر چشمه های قیر ماماتین بر پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آب رودخانه اعلاء شهرستان رامهرمز

زمینه و هدف: رودخانه ها یکی از منابع طبیعی اصلی برای انسان و نقش بسیار مهمی در زندگی انسان دارند. این تحقیق با هدف بررسی پارامترهای فیزیکی و شیمیایی ناشی از ورود لایه های قیر در چشمه های قیرماماتین بر روی آب رودخانه اعلاء شهرستان رامهرمز انجام شد.مواد و روش ها: در این پژوهش بازه مورد مطالعه رودخانه اعلاء از محل خروج این رود از تنگ چویل آغاز و در محل ارتباط رودخانه اعلاء با رودخانه مارون ختم می شود که ٥ ایستگاه مطالعاتی انتخاب شد. نمونه های آب بر اساس روش استاندارد انجمن بهداشت محیط آمریکا تهیه شدند. نمونه های آب به صورت سیستماتیک و برنامه ریزی شده از هر ایستگاه با ٣ تکرار در فصل تابستان (تیر ماه) و فصل زمستان (بهمن ماه) سال ١٤٠٢ جمع آوری شدند. به عبارت دیگر در مجموع از ٥ ایستگاه با 3 تکرار در دو فصل سال، ٣٠ نمونه آب تهیه گردید.یافته ها: میانگین مربعات و مجموع مربعات تجزیه و تحلیل واریانس (anova) داده ها نشان داد در آب رودخانه اعلاء اختلاف معنی داری در غلظت ph (p= ٠/875)، هدایت الکتریکی (p= ٠/٩٤٣)، bod (p= ٠/٢٩٧)، cod (p= ٠/٩٢٨)، do (p= ٠/٨٩٣)، tss (p= ٠/٧٣٩)، فسفات (p= ٠/٣٥٥)، سختی کل (p= ٠/٢١٢) و کدورت (p= ٠/٥٤٠) مشاهده نشد (p>0.05). در فصل زمستان هدایت الکتریکی (µs/cm ٢١٦٣/٣٥) و tds (ppm ٩٨٠/١٦) در ایستگاه ٤ بالاتر از ایستگاه های دیگر بودند (p<0.05) و cod (ppm ٦٣/٥٦) و tss (ppm ٤١) در ایستگاه ١ بالاتر از ایستگاه های مورد مطالعه رودخانه اعلاء به دست آمدند (p<0.05). در فصل تابستان هدایت الکتریکی (µs/cm ١٩٤١/٤٤)، شوری (ppm ٣٥٢/٥٦)، cod (ppm ٤٣)، bod (ppm ١٩/٦٣) و tds (ppm ١٢٤٢/٦٣) در ایستگاه پنجم نسبت به سایر ایستگاه های مورد مطالعه رودخانه اعلاء بالاتر بودند (p<0.05).نتیجه گیری: با توجه به مقایسه مقادیر پارامترهای کیفی آب با استانداردهای ایران و سازمان بهداشت جهانی می توان چنین بیان کرد که آب رودخانه اعلاء برای مصارف کشاورزی، باغبانی، آبزی پروری و خانگی مناسب می باشد، اما برای مصرف آشامیدنی مناسب نمی باشد.

investigating the effect of mamatin bitumen springs on the physical and chemical parameters of alla river water in ramhormoz city

background: rivers of the main natural resources for humans and very important role in human life. this research was carried out with the aim of investigating the physical and chemical parameters caused by entry of bitumen layers in the springs of mamatin on the water of alla river in ramhormoz city.methods: in this research, the study area of alla river starts from the exit of the river from the chuvil river and ends at the connection point of the alla river with the maron river, and 5 study stations were selected. water samples were prepared according to the standard method of american environmental health association. water samples were collected systematically and planned from each station with 3 repetitions in summer (july) and winter (february) of 2023. in other words, a total of 30 water samples were prepared from 5 stations with 3 repetitions in two seasons.results: the mean square and sum of square analysis of variance (anova) of the data showed a significant difference in ph concentration (p=0.873), electrical conductivity (p=0.943), bod (p=0.297), cod (p= 0.928), do (p= 0.893), tss (p= 0.739), phosphate (p= 0.355), total hardness (p= 0.212) and turbidity (p= 0.540) were not observed (p>0.05). in winter, electrical conductivity (2163.35 µs/cm) and tds (980.16 ppm) in station 4 were higher than other stations (p<0.05) and cod (63.56 ppm) and tss (41 ppm) in station 1 were obtained higher than the studied stations of ala river (p<0.05). in the summer season, electrical conductivity (1941.44 µs/cm), salinity (352.56 ppm), cod (43 ppm), bod (19.63 ppm) and tds (1242.67 ppm) in the fifth station compared to other stations the studied values ​​of ala river were higher (p<0.05).conclusion: according to the comparison of water quality parameters with the standards of iran and world health organization, it can be said that the water of ala river is suitable for agricultural, horticultural, aquaculture and household purposes, but it is suitable for drinking