شناسایی و رتبه‌بندی عوامل حیاتی موثر بر ایمنی آتش‌سوزی در ساختمان‌های بلندمرتبه شهر کرج با استفاده از تلفیق روش‌های anp-dematel

زمینه و هدف: از آن‌جا که اطفای حریق در ساختمان های بلندمرتبه به تجهیزات و تخصص ویژه ای نیاز دارد و با ریسک های فراوانی برای ساکنان و امدادرسانان همراه است؛ لذا، این عملیات به یکی از معضلات ایمنی در کلان‌شهرها تبدیل شده است. از این‌رو، این پژوهش با هدف شناسایی و رتبه‌بندی عوامل حیاتی موثر بر ایمنی آتش‌سوزی در ساختمان‌های بلندمرتبه شهر کرج انجام شد.مواد و روش ها: در اجرای این پژوهش توصیفی-کاربردی، پس از تعیین معیارهای اصلی تحقیق شامل: مقررات آتش‌نشانی، آموزش ایمنی حریق، سیاست‌ها و مدیریت تجهیزات، بررسی حوادث پیشین، نگرش پیمانکاران در طراحی و ساخت و همچنین سرعت عملیات نجات، نسبت به طراحی پرسش‌نامه و توزیع آن بین 10 نفر از آتش‌نشانان با سابقه شهر کرج در حوزه ایمنی حریق و ساختمان اقدام، و اولویت‌بندی و وزن‌دهی نهایی معیارها با استفاده از تلفیق روش‌های anp-dematel در نرم‌افزار سوپر دسیژین انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که معیار سرعت عملیات نجات با وزن نهائی برابر با 0/222 اولویت اول را به‌خود اختصاص داده است. از طرفی، معیار سیاست ها و مدیریت تجهیزات به‌عنوان تاثیرگذارترین معیار، از بیش‌ترین تعامل با سایر معیارها برخوردار بود. همچنین، معیار نگرش پیمانکاران در طراحی و ساخت به‌عنوان تاثیرپذیرترین معیار شناخته شد. این در حالی است که زیرمعیار عدم استفاده از مصالح بی‌کیفیت و ارزان با هدف سوددهی بیش‌تر با وزن نهائی برابر با0/061 از اولویت اول در بین زیرمعیارها برخوردار بود.نتیجه گیری: به‌منظور بالارفتن سرعت عملیات اطفای حریق بهتر است ایستگاه‌های آتش نشانی به تعداد کافی در بخش‌های مختلف شهر مستقر باشند و در عین حال مسیرهای ویژه ای برای تردد در مراکز شلوغ شهری برای ماشین آلات آتش نشانی درنظر گرفته شود. ضمن آن‌که لازم است تجهیزات و فناوری های به‌روز دنیا در خصوص اطفای حریق ساختمان های بلندمرتبه مورد استفاده قرار گیرند و سرمایه گذاری کافی در این خصوص انجام پذیرد. در عین حال باید نظارت کافی در مراحل ساخت و ساز اعم از طراحی و استفاده از مصالح مقاوم در برابر حریق اعمال شود.

identifying and ranking of critical factors affecting on fire safety in high-rise buildings in city of karaj using the anp-dematel integrated approach

background: since firefighting in high-rise buildings requires special equipment and expertise and is associated with many risks for residents and rescuers; the firefighting of these buildings has become one of the safety problems in megacities. therefore, this study was conducted to identifying and ranking of critical factors affecting on fire safety in high-rise buildings in city of karaj using the anp-dematel integrated approach.methods: in this descriptive study, six criteria including: ’firefighting regulations’, ’fire safety training’, ’policies and equipments management’, ’review of previous incidents’, ’attitudes of contractors in design and construction’, as well as the ’speed of rescue operations’ and 32 sub-criterias were identified from the similar studies and their screened using the delphi technique. then the criteria and sub-criteria of each criterion were subjected to pair wise comparisons and weighting. the internal relationships between the criteria were determined using dematel technique; also, the final prioritization and weighting of the results were done using anp and dematel via the super decisions software. in so doing, 10 experts of karaj fire protection organization were selected in a non-probabilistic way to respond. results: based on the results obtained, ’speed of rescue operations’ criterion with a final weight of 0.222 had assigned the first priority among the others. on the other hand, ’policies and equipments management’ criterion, as the most influential criterion, has had the most interaction with other criterias. also, the ’attitudes of contractors in design and construction’ criterion was recognized as the most effective criterion. this is despite the fact that ’not using low-quality and cheap materials with the aim of more profit’ sub-criterion with a final weight of 0.061 had the first priority among the sub-criterias.conclusion: in conclusion, it can be acknowledged that in order to increase the speed of operations, it is better to have enough fire stations in different parts of the city, and at the same time, special routes for traffic in crowded city centers should be considered for fire engines. at the same time, it is necessary to use the latest equipment and technologies in the world regarding the fire extinguishing of high-rise buildings and make sufficient investment in this regard. at the same time, there should be sufficient supervision in the construction stages, including the design and use of fire-resistant materials.