ارزیابی و تعیین ریسک اکولوژیک سرب، روی و کادمیوم در گرد و غبار اتمسفری شهر اصفهان

زمینه و هدف: گرد و غبار یکی از منابع مهم فلزات سنگین در محیط زیست است. فلزات سنگین با اتصال به ذرات گرد و غبار قادرند در مقیاس های وسیعی منتشر شوند. هدف از این پژوهش ارزیابی و سنجش میزان آلودگی فلزات سنگین در غبار ریزشی دشت سجزی اصفهان می باشد که در حال حاضر مهمترین منبع  ریزگرد ها برای شهر اصفهان است.روش بررسی : در این پژوهش پس جمع آوری نمونه ها برای سه فصل، میزان سرب و روی و کادمیوم موجود در آنها تعیین و با استفاده از شاخص های آلودگی نظیر شاخص زمین انباشتگی (igeo) ، فاکتور آلودگی (cf) و شاخص ارزیابی پتانسیل خطر محیط زیستی (ri) منطقه از نظر میزان الودگی ارزیابی شد و براساس داده ها نقشه ی آلودگی منطقه استخراج گردید.یافته ها: بررسی شاخص درجه آلودگی نشان می دهد کادمیوم و سرب در درجه بسیار پایین آلودگی و روی در طبقه پایین آلودگی قرار  دارند که نشان دهنده عدم وجود آلودگی در منطقه است. همچنین شاخص خطر اکولوژیکی برای کادمیوم و سرب و مس در محدوده ریسک کم قرار دارد و همچنین خطر محیط زیستی برای هر سه عنصر در محدود کمتر از 150 قرار دارد که نشان دهنده پتانسیل ریسک کم می باشد.نتیجه گیری: به طور کلی می‌توان گفت توزیع آلودگی برای کادمیوم در فصول مختلف متفاوت است و ایستگاه 2 و4  که در جنوب قرار دارند، بیشترین میانگین آلودگی را برای عنصر روی دارند همچنین ایستگاه 4 برای عنصر سرب بیشترین میانگین آلودگی را نشان می دهد.  بنابراین می توان نتیجه گرفت شیب آلودگی برای عنصر روی و سرب از شمال شرقی به طرف جنوب غربی می‌باشد و توزیع آلودگی برای کادمیوم در فصول مختلف متفاوت است. 

evaluation and determination of the ecological risk of lead, zinc and cadmium in the atmospheric dust of isfahan city

background and objective: dust is one of the most important sources of heavy metals in the environment. heavy metals can be dispersion on a large scale by binding to dust particles. this study aimed to evaluate and measure the pollution of heavy metals in subsidence dust of sajzi plain in isfahan.that now is the most important source of dust in isfahan city.materials and methods: after collecting samples for three seasons, this study determined the amount of lead, zinc, and cadmium, and then pollution indicators were assessed, such as accumulation index and contamination degree, etcresults: the contamination degree showed that cadmium and lead were in a very low degree of contamination and zinc was in a low degree of contamination. also, the ecological risk index was a low-risk range for cadmium, lead, and copper. the environmental risk for the three elements was less than 150, which showed low-risk potential.conclusion: according to the distribution of pollution, it can be concluded that the pollution slope for the zinc and lead element was from northeast to southwest. the distribution of contaminated cadmium was different in three seasons. stations 2 and 4 had the highest average pollution for the zinc element. also, station 4 for the lead element showed the highest average pollution