بررسی میزان غلظت ترکیبات هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای ( pahs ) در هوای بیرونی و داخلی محیط‌های شهری(مطالعه موردی: شهر تهران، 1397-1396)

سابقه و هدف: ترکیبات آلی فرار یکی از مهمترین آلاینده‌های هوای شهرهاست که ناشی از خودروها , صنایع شیمیایی و پتروشیمی می‌باشد. یک جزء بسیار مهم از ترکیبات آلی فرار مربوط به ترکیبات pahs است که دارای ساختار آروماتیک هستند و در اثر بسیاری از فرایند‌های طبیعی و فعالیت‌های انسانی ایجاد می‌شوند. این ترکیبات به شکل وسیعی در محصولات و صنایع نفت و پتروشیمی، به عنوان حلال در صنایع رنگ سازی و چسب سازی مورد استفاده قرار گرفته و دارای اثرات بهداشتی مهمی بر روی انسان مانند ایجاد سرطان می‌باشند هدف از این مطالعه بررسی میزان هیدرو کربن‌های اروماتیک حلقوی ( pahs ) در هوای بیرونی و داخلی د ردو فصل سرد و گرم می‌باشدمواد و روشها: نمونه‌برداری این مطالعه با انتخاب12 ایستگاه از شهر تهران انجام گرفت. نمونه‌برداری در یک دوره یکساله با استفاده از لوله‌های جاذب و پمپ نمونه‌بردار فردی با دبی 200 میلی لیتر در دقیقه در فاصله 2-1.5 متری از سطح زمین انجام شد. از هر ایستگاه سه نمونه در دوره گرم (خشک) و سه نمونه در دوره سرد (تر)،جمعاً72 نمونه گرفته شد. نمونه‌های جمع آوری شده در یخچال نگهداری و سپس به آزمایشگاه منتقل شده و بعد از استخراج از سطح جاذب توسط دستگاه گازکاروماتوگرافی قرائت گردید.یافته‌ها: نتایج نشان داد در دوره نمونه‌برداری در محیط خشک هوای آزاد میانگین غلظت pahsبرابر با 20.2 ppb و در محیط تر هوای آزاد میانگین غلظت pahsبرابر با 23.6 ppb بوده است. همچنین در دوره نمونه‌برداری در محیط خشک هوای داخل میانگین غلظت pahsبرابر با 20.6 ppb و در محیط تر هوای داخل میانگین غلظت pahsبرابر با 23.8 ppb بوده است.نتیجه‌گیری: به طور کلی میانگین غلظت ترکیبات pahs در فصل سرد بیش از فصل گرم می‌باشد که دلیل آن آلودگی مراکز خانگی و تجاری توام با ایجاد اینورژن در شهر تهران در فصول سرد سال و افزایش واکنش‌های فتوشیمیایی در فصل گرم و تبدیل شدن سریعتر این مواد به مواد دیگر می‌باشد. میزان این ترکیبات در قسمت‌های پرترافیک و مرکز شهر بیش از سایر نقاط می‌باشد و با فاصله گرفتن از این نقاط پرترافیک از غلظت این ترکیبات بتدریج کاسته می‌شود.

Investigation of The Concentration of Polycyclic Aromatic Hydrocarbon Compounds (PAHs) in Indoor and Outdoor Air of Urban Areas (Case study: Tehran, 2017-2018)

Volatile organic compounds are one of the most important air pollutants in cities that are caused by cars, chemical and petrochemical industries. A very important component of volatile organic compounds is PAHs, which have an aromatic structure and are formed by many natural processes and human activities. These compounds are widely used in petroleum and petrochemical products and industries, as solvents in paint and adhesive industries and have important health effects on humans, such as cancer. The aim of this study was to investigate the amount of Poly Cyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) in indoor and outdoor air during the hot and cold seasons.Materials and methods: Sampling of this study was performed by selecting 12 stations from Tehran in a oneyear period using absorbent tubes and individual sampling pump with a flow rate of 200ml / min at a distance of 12.5 meters from the ground. From each station, three samples were taken in dry period and three samples in wet period (72 sample). The collected samples were stored in the refrigerator and then transferred to the laboratory and after extraction from the adsorbent surface were read by Gas Chromatographic.Results: The results showed that during the sampling period in dry in ambient air, the average concentration of PAHs was equal to 20.2 ppb and in wet outdoor environment( ambient air), the average concentration of PAHs was equal to 23.6 ppb. Also, in the sampling period in dry (indoor air), the average concentration of PAHs was equal to 20.6 ppb and in wet (indoor air), the average concentration of PAHs was equal to 23.8 ppb.Conclusion: In general, the average concentration of PAHs in the cold season(wet) is more than the hot season (dry), which is due to pollution of domestic and commercial canters with the creation of inversion in Tehran in the cold season and increased photochemical reactions in the hot season and become faster This material is to other materials. The amount of these compounds in hightraffic areas and the city centre is more than other places, and by moving away from these hightraffic points, the concentration of these compounds is gradually reduced.