مقایسه تجمع برخی فلزات سنگین در اندام‌های مختلف کفال طلایی (liza auratus) در سواحل نوشهر و ارزیابی خطر مصرف آن در سال 1395

زمینه و هدف: آلودگی فلزات سنگین در محیط زیست با سرعت نگران کننده ای رو به رشد است و به یک مشکل مهم در سراسر جهان تبدیل شده است. هدف از این مطالعه تعیین توزیع غلظت فلزات انتخابی (کادمیوم، سرب، روی و مس) در کبد، آبشش، کلیه و عضله کفال طلایی در نوشهر در جنوب دریاچه خزر و نیز ارزیابی خطر مصرف مرتبط با آن بود. مواد و روش ها: در مجموع 42 نمونه به طور تصادفی از نوشهر در خرداد 1395 با استفاده از تور پره ساحلی جمع آوری و سپس به آزمایشگاه منتقل شدند. تعیین غلظت فلزات سنگین در بافت های ماهی با استفاده از دستگاه جذب اتمی به روش کوره گرافیتی انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تجمع فلزات در بافت کبد بالاتر از کلیه، آبشش و عضله برای همه فلزات بود و غلظت روی نسبت به کادمیوم، سرب و مس در تمام بافت های مورد مطالعه بالاتر بود. حداکثر غلظت سرب؛ 2.94، کادمیوم؛ 1.18، مس؛ 15.46 و روی؛ 141.54 میلی گرم بر کیلوگرم در کبد مشاهده شد؛ درحالی‌که کمترین میزان فلزات سرب؛ 1.10، کادمیوم؛ 0.67، مس؛ 9.54 و روی؛ 33.85 میلی گرم بر کیلوگرم در عضله کفال ماهی اندازه گیری شد. ارزیابی خطر سلامت انسان براساس جذب روزانه (estimated daily intake) و پتانسیل خطر (target hazard quotients) نشان داد که جذب فلزات با مصرف عضله ماهی منجر به خطر قابل ملاحظه ای برای انسان نمی شود. نتیجه گیری: غلظت فلزات سنگین در عضله کفال طلایی کمتر از حداکثر حد مجاز استاندارد سازمان بهداشت جهانی who بود. بااین‌حال، نتایج نشان داد که غلظت بالای برخی فلزات سنگین در کبد، آبشش و کلیه برای کفال طلایی هشداردهنده و در حال حاضر یک خطر قابل‌ملاحظه برای سلامت انسان است. بااین‌وجود، نیاز به بررسی های بیشتر در مطالعات آینده دارد.

Comparison of Accumulation of Some heavy Metals in Different Tissues of Liza auratus from the Coasts of Nowshahr and Its Consumption Risk Assessment in 2016

Background and Objectives: Pollution of heavy metals in the environment is growing at an alarming rate and has become an important worldwide problem. The objective of this study was to determine the distribution of selected metal concentrations (Cd, Pb, Zn and Cu) in the liver, gill, kidney and muscle of Liza auratus from Nowshahr the south Caspian Sea and to evaluate risks associated with its consumption.Methods: A total of 42 samples were collected randomly from the Nowshahr in June 2016 using beachseine and then transported to the laboratory. The determination of heavy metal concentrations in fish tissues was carried out using a Graphite furnace atomic absorption spectrometry.Results: The results showed that metal accumulation in the liver tissues was higher than in the kidney, gill and muscle for all metals, and Zn concentration was higher than Cd, Pb and Cu in all the studied tissues. The maximum concentration of Pb; 2.94, Cd; 1.18, Cu; 15.46 and Zn; 141.54 mg/kg was observed in the liver, while the lowest level of metals were Pb; 1.10, Cd; 0.67, Cu; 9.54 and Zn; 33.85 mg/kg in the muscle of L. auratus. Potential health risk assessments based on estimated daily intake (EDI) values and target hazard quotient (THQ) indicated that the intakes of metals by consuming of fish muscle do not result in an appreciable hazard risk for the human body.Conclusion: Heavy metal concentrations in the muscle of L. auratus were below the maximum permissible limit of WHO. However, the results indicated that the high concentrations of some heavy metals in liver, gill and kidney for L. auratus is alarming and do present an appreciable hazard risk on human health. Nevertheless, this requires further examination in future.