بررسی فرهنگ ایمنی تاب‌آور در یکی از فرودگاه‌های ایران در سال 1400

سابقه و هدف: صنعت هوانوردی با وجود پیشرفت قابل توجه در فناوری و ایمنی، همچنان شاهد حوادث ناگوار است که علت 80 درصد از آن‌ها، عوامل انسانی است. این پژوهش با هدف بررسی فرهنگ ایمنی تاب‌آور در یکی از فرودگاه‌های کشور به‌منظور ارتقای سطح فرهنگ ایمنی و تاب‌آوری فرودگاه برای کاهش حوادث انجام شد.مواد و روش‌‌ها: در مطالعه مقطعی حاضر شاخص‌های فرهنگ ایمنی تاب‌آور توسط تیم خبرگان ایمنی و عملیات فرودگاهی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی امتیازدهی شد و با کمک نرم‌افزار expert choice نسخه 11 وزن‌دهی و رتبه‌بندی شد. همچنین پرسش‌نامه فرهنگ ایمنی تاب‌آور بر اساس شاخص‌های ذکرشده، توسط کارکنان فرودگاه تکمیل و داده‌های حاصل به کمک نرم‌افزار spss نسخه 16 تجزیه‌وتحلیل شد.یافته‌ها: از نظر خبرگان تعهد مدیریت (با وزن نرمال1.0)، صلاحیت (0.79) و آگاهی (0.69) بیشترین اهمیت و فرهنگ خطاپذیری (0.45)، انعطاف‌پذیری (0.39) و مدیریت تغییر (0.35) کمترین اهمیت را داشتند. از نظر کارکنان شاخص صلاحیت (با میانگین 4.12)، فرهنگ خطاپذیری (3.87) و آمادگی (3.84) بیشترین نمره و مشارکت کارکنان (3.61)، انعطاف‌پذیری (3.48) و آگاهی (3.29) کمترین نمره را داشتند.نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، عامل صلاحیت که هم از نظر کارکنان و هم خبرگان رتبه بالایی داشت، در بهبود تاب‌آوری فرودگاه موثرترین است. همچنین بهبود سطح آگاهی کارکنان که از نظر خودشان کمترین اهمیت را داشت، از مهم‌ترین عوامل موثر بر ایمنی تاب‌آوری است.

study of resilience safety culture in an iranian airport in 2021

background and objective: the aviation industry, despite considerable advances in technology and safety, is still witnessing unfortunate accidents, 80% of which are caused by human factors. the present study aimed to investigate resilience safety culture in order to improve the level of safety culture and resilience and reduce accidents in one of iranian’s airports.materials and methods: in this cross-sectional study, resilient safety culture indices were weighed and ranked by the expert panel, including safety experts and airport operators, using analytic hierarchy process and expert choice software (version 11). moreover, the resilient safety culture questionnaire based on the above-mentioned indices was completed by the airport staff and the obtained data were analyzed in spss software (version 16.0).results: according to the experts’ opinions, management commitment (with a normal weight of 1.0), competence (0.79), and awareness (0.69) had the most importance and just culture (0.45), flexibility (0.39, and management of change (0.35) had the least importance. according to the airport staff’s opinions, competency (4.12), just culture (3.87), and readiness (3.84) obtained the highest score, while employee participation (3.61), flexibility (3.48), and awareness (3.29) had the lowest score.conclusion: as evidenced by the obtained results, the competency factor, which was highly rated by both staff and experts, can be effective in improving airport resilience. improving the level of awareness among employees, which in their opinion is the least important, is one of the most important factors affecting resilience safety.