تحلیل عاملی ریسک فاکتورهای اثرگذار بر آسیب های شغلی: یک مطالعه میدانی در پروژه های ساختمانی

مقدمه: نیمی از حوادث شغلی در ایران مربوط به ساخت وساز می باشد. بنابراین، تحلیل عاملی ریسک فاکتورهای موثر بر آسیب های شغلی در صنعت ساختمانی می تواند به درک و کاهش نرخ آسیب ها در این پروژه ها منجر شود. هدف این مطالعه شناسایی ریسک فاکتورهای موثر بر انواع آسیب در پروژه های ساختمانی بر اساس تحلیل عاملی بود.روش: این مطالعه میدانی در 65 پروژه ساختمانی فعال انجام شده است. داده های مطالعه شامل 55 حادثه آسیب زا بود. واکاوی داده های مطالعه بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی (efa) و تحلیل عاملی تاییدی (cfa) انجام شده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار تحلیلی ibm spss amos v. 22.0 انجام شده است.یافته ها: بیشترین فراوانی نوع آسیب به ترتیب شامل آسیب ستون فقرات (41.2 %)، بریدگی (32.4%)، نقص عضو (17.6 %) و زخم های چندگانه (8.8%) بود. بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی 26 متغیر نشانگر جمع آوری شده در 6 گروه فاکتور پنهان شامل فردی، شغلی، شرایط ناایمن و اعمال ناایمن، نوع بروز آسیب و نوع آسیب طبقه بندی شدند. یافته های تحلیل عاملی تاییدی فاکتورهای پنهان نشان داد که اغلب این فاکتورها دارای ارتباط معنی دار با یکدیگر بوده (0.05>p)، نیکویی برازش مدل مناسب ارزیابی شد (0.063=rmsea).نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر بیانگر این بود که بروز انواع آسیب در پروژه های ساختمانی می تواند ناشی از برهم کنش متغیرهای نشانگر و فاکتورهای مختلف باشد. بعلاوه، نتایج تحلیل عاملی در این مطالعه نشان داد که میزان اثر هر یک از متغیرها و فاکتورهای پنهان متفاوت می باشد.