شناسایی و واکاوی خطاهای راننده با استفاده از تکنیک cream

مقدمه: امروزه تصادفات و خسارات ناشی از آن یکی از مشکلات عمده حمل ونقل جاده ای در کشور است. در پدید آمدن تصادفات رانندگی، چهار عامل انسان، جاده، وسیله نقلیه و محیط تاثیر دارند. در این میان عامل انسان (راننده)70 تا 90درصد نقش دارد. بنابراین مطالعه حاضر به منظور شناسایی و ارزیابی خطاهای راننده با استفاده از روش cognitive reliability error analysis method (cream) انجام گرفت. روش بررسی: مطالعه حاضر، یک مطالعه توصیفی مقطعی است که برای یک سناریوی مشخص از وظایف رانندگی اجرا گردید. در این مطالعه ابتدا با استفاده از روش واکاوی سلسله مراتبی(hta) وظایف شغلی رانندگی برای سناریوی مورد نظر واکاوی شد. یافته ها: بر اساس نتایج سناریوی مورد نظر، برای نه وظیفه راننده در بردارنده بستن کمربند ایمنی، کنترل نشانگرها، شروع حرکت، تغییر شتاب، تغییر مسیر، تنظیم فاصله، توقف خودرو، خاموش کردن، باز کردن کمربند ایمنی نوع سبک کنترل تاکتیکی تعیین گردید و بر اساس نتایج روش گسترده cream میزان خطای اجرا (17/87درصد)، خطای مشاهده (18/75درصد) و خطای تفسیر (9/38درصد) تعیین گردید. نتیجه گیری: در مطالعه حاضر مطابق با روش اولیه cream چهارمورد شرایط کاهنده عملکرد شناسایی شد، عامل شرایط کار با یک مورد و انجام دو یا چند کار بطور هم زمان با سه مورد به عنوان موثرترین عوامل کاهنده عملکرد شناسایی شدند که می توان با کاهش آنها موجب کاهش احتمال خطای راننده شد. همچنین مطابق با روش گسترده cream 32 خطا برای راننده شناسایی شد. بیشترین خطاهای شناختی دربردارنده خطای اجرا و مشاهده می باشد که با توجه به کنترل های پیشنهادشده می توان زمینه کاهش احتمال خطای انسانی را فراهم آورد.