بررسی تحلیلی سند راهبردی توسعهٔ گردشگری: تطبیق با اسناد بالادستی و دیدگاه‌های خبرگان

اسناد بالادستی به‌مثابهٔ راهنما و جهت‌دهندهٔ اقدامات آتی سیاست‌گذارانه مورد استفاده و توجه هستند. سند راهبردی توسعهٔ گردشگری ایران، که در شهریور 1399 همسو با قانون برنامهٔ ششم توسعهٔ کشور تدوین شد، از مهم‌ترین اقدامات انجام‌شده برای توسعهٔ صنعت گردشگری کشور محسوب می‌شود. این مطالعه، که با روش کیفی و از نوع کاربردی است، با استفاده از نمونه‌گیری گلوله‌برفی و دستیابی به اشباع نظری، درصدد پاسخ به این سوال است که این سند چه میزان با اسناد بالادستی تطابق دارد و، از نظر محتوایی، چه کیفیتی دارد. مطالعه نشان داد که به بیش از چهل درصد اهداف تعریف‌شده در اسناد بالادستی در این سند نیز توجه شده است.اما این سند نتوانسته نقش انسجام‌دهنده و همگرا‌کننده‌ای ایفا کند. بنابراین، نامشخص‌ بودن محورها و اولویت‌های توسعهٔ گردشگری، چیدمان ناصحیح ذی‌نفعان و بی‌هدفی در قبال گردشگری داخلی و خروجی به قوت خود باقی است. اهداف و آرمان‌های تعریف‌شدهٔ سند نشان می‌دهد که با این‌که گزاره‌های همواره صحیح و مطلوب صنعت گردشگری در این سند وجود دارند، به بسترها و نیازهای گردشگری ایران توجه نشده است. هرچند سند حاضر، با تاکید بر بخش خصوصی، توجه به ارزش‌ها و فرهنگ جامعه و توجه به جوانان و زنان، گام‌های مثبتی به‌سوی عدالت‌محوری برداشته است، کلیت قابل‌اتکا و منسجمی برای واقعیت گردشگری ایران مهیا نکرده است. «گردشگری مطلوب جمهوری اسلامی ایران» مفهومی است که تابه‌حال موردتوجه نبوده است و برای همگرایی برنامه‌های آتی گردشگری با اسناد بالادستی و رفع مشکلات سند حاضر به‌منزلهٔ سندی بالادستی نیاز به مفهوم‌سازی دارد.

analytical review of the strategic document for tourism development: adaptation to upstream documents and expert opinions

upstream documents are used as a guide and guide for future policy actions. the strategic document for iran’s tourism development, which was drafted in september 2016 in line with the law of the sixth development plan, is one of the most important measures for the development of the country’s tourism industry. this qualitatively applied study uses snowball sampling and theoretical saturation to answer the question of how much this document is compatible with the upstream documents and what is its quality in terms of content. the study showed that more than forty percent of the goals defined in the upstream documents in this document have also been considered. however, the document has not been able to play a cohesive and convergent role. therefore, the uncertainty of the axes and priorities of tourism development, the incorrect arrangement of stakeholders and aimlessness towards domestic tourism and outflows remain strong. the goals and ideals defined in the document show that there are always correct and desirable statements of the tourism industry in this document and the contexts and needs of iran’s tourism are not considered. although the present document has taken positive steps towards justice-oriented by emphasizing the private sector, paying attention to the values ​​and culture of the society and paying attention to the youth and women, but it has not provided a reliable and coherent whole for the tourism reality of iran. &desirable tourism of the islamic republic of iran& is a concept that has not been considered so far ...