تاثیر مولفه‌های اقتصاد دانش‌بنیان در توسعهٔ صنعت گردشگری در کشورهای منتخب

صنعت گردشگری از متنوع‌ترین و بزرگ‌ترین صنایع جهان و مهم‌ترین منبع ایجاد درآمد و اشتغال در بسیاری از کشورها است که به‌دلیل اهمیت روزافزون آن، از نظر اقتصادی و اجتماعی، به یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد جهان تبدیل شده و امروزه ازجمله صنایع با رشد بالا محسوب می‌شود. ازاین‌رو، بررسی تعیین‌کننده‌های توسعهٔ گردشگری اهمیت بسیاری دارد. در این خصوص، تحقیق حاضر با استفاده از رهیافت داده‌های تابلویی و به روش گشتاورهای تعمیم‌یافته به بررسی تاثیر مولفه‌های دانش (زیرساخت‌های فنّاوری اطلاعات، مشوق‌های اقتصادی و رژیم نهادی، سیستم ابداعات و نوآوری و آموزش و توسعهٔ منابع انسانی) در توسعهٔ گردشگری در دو گروه از کشورهای منتخب درحال‌توسعه و توسعه‌یافته طی دورهٔ 2007-2018 پرداخته است. نتایج ‌برآوردی ‌نشان داد که مولفه‌های دانش شامل زیرساخت‌های فنّاوری اطلاعات، مشوق‌های اقتصادی و رژیم نهادی، سیستم ابداعات و نوآوری و آموزش و توسعهٔ منابع انسانی در توسعهٔ گردشگری در هر دو گروه از کشورهای منتخب تاثیر مثبت و معناداری دارد. البته، در کشورهای درحال توسعه، ضریب تخمینی مولفهٔ مشوق‌های اقتصادی و رژیم نهادی و، در کشورهای توسعه‌یافته، ضریب تخمینی مولفهٔ آموزش توسعهٔ منابع انسانی از دیگر مولفه‌ها بزرگ‌تر است. به‌علاوه، تاثیر متغیرهای کنترلی سرمایهٔ طبیعی، ثبات سیاسی و نرخ ارز واقعی در توسعهٔ گردشگری در هر دو گروه از کشورهای منتخب مثبت و معنادار است.

the effect of components of knowledge based economy on development of tourism industry in selected countries

the tourism industry is one of the largest and most diversified industries in the world and is the most important source of income and job creation in many countries. due to its growing importance economically and socially, it has become one of the key pillars of the world economy and is one of the fastest growing industries. therefore, it is important to examine its determinants in economic issues. in this regard, the present study uses panel data approach and generalized method of moments (gmm) to investigate the impact of knowledge components (it infrastructure, economic incentives and institutional regimes, innovation system and education and education and human resources) focuses on tourism development in two selected developing and developed countries during the period 2007-2018. the results of the model estimation showed that the effect of knowledge components including information technology infrastructure, economic incentives and institutional regimes, innovation system and education and human resources on tourism development in both groups of countries were positive and significant. however, in developing countries, the estimated coefficients of the economic incentives’ component and institutional regimes, and in the developed countries, the coefficients of education and human resources components are higher than the other components. in addition, the effect of control variables including natural capital, political stability, and real exchange rate on development of tourism in both groups of countries was positive and significant